Δέκα ερωτήσεις, περισσότερο αφορμές και σπινθήρες για μια συνομιλία, ανάμεσα σ’ έναν επίμονο αναγνώστη κι ένα πρόσωπο της γραφής. Σήμερα o Θεόδωρος Γρηγοριάδης απέναντι σ’ ένα ερωτηματολόγιο που επιχειρεί να ψηλαφίσει, εντός κι εκτός αφηγηματικής επιφάνειας, διαθέσεις, εμμονές, αναγωγές
● Γράφετε συνεχώς το ίδιο βιβλίο ή στο έργο σας εντοπίζετε τομές και ασυνέχειες;
Κάνω μικρούς θεματικούς και μορφολογικούς κύκλους ανά δεκαετία, άτυπες ενότητες ή τριλογίες. Στην πραγματικότητα, αυτό που καθορίζει το κείμενο κάθε φορά είναι η εποχή, ο τόπος, οι εμπειρίες μου.
● Εκτός από τη λογοτεχνία, τι άλλο καθορίζει και φωτίζει το έργο σας;
H καταγωγή μου, τα ταξίδια, ο ερωτισμός, ο κινηματογράφος, τα διαβάσματα και η μουσική που ακούω συνεχώς.
● Υπάρχει κάποιο βιβλίο που βιαστήκατε να το παραδώσετε στον εκδότη σας και κάποιο άλλο που το απωθείτε, το «φοβάστε» μέχρι σήμερα;
Ναι, μπορεί να βιάστηκα σε κάποιο, αλλά ποτέ δεν είσαι σίγουρος, ωστόσο τα «φυλαγμένα» είναι πολύ περισσότερα. Πιθανώς να μην εκδοθούν, όχι γιατί φοβάμαι τα ίδια τα βιβλία, αλλά την ενδεχόμενη αδυναμία πρόσληψής τους.
● Τρεις τίτλοι βιβλίων που σας σφράγισαν στο πέρασμα του χρόνου, εντός κι εκτός κειμένου; Τα «Ποιήματα» του Καβάφη, στη δεκαετία των είκοσι, τα «Ο επιτάφιος θρήνος» του Γιώργου Ιωάννου στη δεκαετία των τριάντα, ο «Αιχμάλωτος του έρωτα» του Ζαν Ζενέ στη δεκαετία των σαράντα. Και συνεχίζεται...
● Υπάρχουν αρνητικές κριτικές που σας βοήθησαν και θετικές που υπομειδιάσατε; Αφουγκράζομαι τις αρνητικές κριτικές. Οι θετικές είναι καλοδεχούμενες, ανθρώπινο είναι...
● Υπάρχει κάποιος παλαιότερος και κάποιος νεότερος Ελληνας συγγραφέας που σας έλκει η γραφή του; Η Μέλπω Αξιώτη, ο Γιώργος Χειμωνάς, η Μάρω Δούκα. Ο Χρήστος Οικονόμου και ο Χρήστος Κυθρεώτης μετά το φετινό, πρώτο του, μυθιστόρημα.
● Σήμερα, υπάρχουν λογοτεχνικές συντροφιές που διαμορφώνουν το πνευματικό κλίμα της εποχής; Η τελευταία μου λογοτεχνική συντροφιά ήταν εκείνη των συγγραφέων του Κέδρου. Ημουνα ο νεότερος, και διαλύθηκε μετά τον άδικο θάνατο του Γιάννη Κοντού. Συναντάω όμως πολλούς συγγραφείς δημοσίως με πολύ φιλική διάθεση και αλληλοεκτίμηση. Μακάρι να προκύψει άλλη μια συντροφιά, μακάρι και με νεότερους.
● Για ποιο λόγο η παρουσία της ελληνικής λογοτεχνίας, εκτός συνόρων, είναι τόσο νωθρή και αποσπασματική; Δεν υπάρχει κρατική στήριξη, δεν υπάρχει Κέντρο Βιβλίου. Οκτώ στα δέκα μεταφρασμένα βιβλία που διαβάζω μεταφράστηκαν με τη στήριξη αντίστοιχων κρατικών φορέων βιβλίου, π.χ. την Ολγκα Τοκάρτσουκ την υποστήριζε το Πολωνικό Κέντρο Βιβλίου. Ακόμη και τα βραβευμένα με Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας βιβλία εγκαταλείπονται αντί να αποτελούν μια διαχρονική λίστα για μετάφραση. Θα έλεγε κανείς ότι ο χώρος του βιβλίου είναι ο πιο αφημένος στο πεδίο του πολιτισμού.
● Η πολιτική συγκυρία, εντός και εκτός της χώρας, αλλά και η γλώσσα και ο τρόπος της ενημέρωσης αγγίζουν το συγγραφικό εργαστήρι σας; Ο χώρος μου είναι η γραφή μου. Η περιρρέουσα κοινωνική και πολιτική ατμόσφαιρα με τροφοδοτεί, αλλά περνάει καιρός για να αφομοιωθεί μυθοπλαστικά. Στα διηγήματα μπορείς να είσαι πιο άμεσα επικαιρικός. Τα κοινωνικά δίκτυα επίσης δημιουργούν μιαν παράλληλη πραγματικότητα όπου αναδύονται «προσωπεία» που ανατρέπουν κάθε μυθιστορηματικό στερεότυπο που ξέραμε ώς τώρα. Γράφονται πολλά κείμενα στο διαδίκτυο, αλλά χάνονται μέσα στο ψηφιακό συμπαντικό χάος.
● Σας απασχολεί αν, μεταθανατίως, θα σας θυμούνται μέσα από το έργο σας; Αν διασωθεί κάποιο κείμενο ως σύμπτωμα ή παράπτωμα της εποχής, της ζωής και της γραφής μου, θα το χαιρόμουν, αλλά δεν θα είμαι παρών. Προτιμώ την εν ζωή δικαίωση ή απαξίωση. Με πικραίνει η μετά θάνατον αποκατάσταση ενός συγγραφέα, όπως π.χ. η περίπτωση του Χέρμαν Μέλβιλ, που πέθανε παραμερισμένος, ενώ σήμερα προσκυνάμε στο όνομά του. Προσωπικά, του ανάβω και κάνα κεράκι κάθε τόσο.
♦️ Ο Θεόδωρος Γρηγοριάδης γεννήθηκε το 1956 στο Παλαιοχώρι Παγγαίου Καβάλας. Σπούδασε Αγγλική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, δίδαξε αγγλικά στη δημόσια εκπαίδευση. Διοργάνωσε λογοτεχνικά σεμινάρια στη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Σερρών και στο Athens American Center της αμερικανικής πρεσβείας Αθηνών. Εχει γράψει έντεκα μυθιστορήματα, τρεις συλλογές διηγημάτων, μία νουβέλα και έναν θεατρικό μονόλογο. Είναι μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων. Η «Ζωή μεθόρια» τιμήθηκε με το Κρατικό Λογοτεχνικό Βραβείο Μυθιστορήματος το 2016. Η νουβέλα «Το τραγούδι του πατέρα» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη, Νοέμβριος 2019.
https://www.efsyn.gr/tehnes/ekdoseis-biblia/sto-ntibani-toy-anagnosti/221729_protimo-tin-en-zoi-dikaiosi-i-apaxiosi
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου