της Βενετίας Αποστολίδου
Τα ιαπωνικά κόμικς, γνωστά ως manga, και τα anime, τα τηλεοπτικά κινούμενα σχέδια που βασίζονται σε αυτά, έχουν εκατομμύρια αναγνώστες και θεατές σε ολόκληρο τον κόσμο. Απευθύνονται κυρίως σε παιδιά, εφήβους και νέους. Μιλούν για όλα τα θέματα που μπορεί να ενδιαφέρουν τους νέους όπως η σχολική ζωή, η σχέση με τους γονείς, ο αθλητισμός, η μουσική, τα ρομπότ, το διάστημα, τα παιχνίδια και διακρίνονται σε
διάφορα είδη όπως περιπέτειες, κωμωδίες, τρόμου, μυστηρίου, αστυνομικά, ερωτικά, ψυχολογικά, ιστορικά, επιστημονικής φαντασίας. Δεν είναι ο σκοπός μου να ανασύρω εδώ το μεγάλο θέμα των λογοτεχνικών χαρακτηριστικών των κόμικς και το εάν είναι ή όχι λογοτεχνία. Το σίγουρο είναι, όπως θα φανεί και παρακάτω, ότι τα εκατομμύρια των αναγνωστών των manga νιώθουν πολύ έντονα συναισθήματα κατά την ανάγνωσή τους, προβληματίζονται για πολλά κοινωνικά και ανθρώπινα θέματα, ταυτίζονται με τους ήρωες και νιώθουν έντονο σασπένς. Οι θαυμαστές των manga και των anime, οι otaku όπως λέγονται, έχουν διαδικτυακές κοινότητες (fan communities) στις οποίες, όπως μας αποκάλυψε μια εργασία που εκπόνησε μεταπτυχιακή μου φοιτήτρια, διεξάγεται μια έντονη και εκτεταμένη επικοινωνία και αλληλεπίδραση γύρω από θέματα τα οποία θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν λογοτεχνικά. Με άλλα λόγια, μιλούν για τα manga σαν να μιλούν για λογοτεχνία.
Yπάρχουν λοιπόν πολλές ομάδες φανατικών αναγνωστών των manga σε πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης όπως το Facebook, το Twitter, το Tumblr, το Reddit, το YouTube, το Instagram. Μάλιστα εκτός από τις διεθνείς, τα τελευταία χρόνια έχουν δημιουργηθεί και αρκετές ελληνικές. Τι συζητούν; Πρώτα πρώτα γράφουν κριτικές όπου αναλύουν λεπτομερώς την πλοκή, τους χαρακτήρες, την εικονογράφηση, τη μουσική και γενικά όλα τα χαρακτηριστικά των manga/anime∙ εκεί ωστόσο που αλληλεπιδρούν έντονα είναι κατά τη διάρκεια της σταδιακής δημοσίευσης των επεισοδίων μιας ιστορίας: μαντεύουν την εξέλιξη της πλοκής, σχολιάζουν τους χαρακτήρες, δίνουν πληροφορίες ο ένας στον άλλον για δύσκολα ζητήματα που πιθανώς θίγονται, όπως λ.χ. στην επιστημονική φαντασία. Ειδικά οι ήρωες πυροδοτούν μεγάλες συζητήσεις και πηγαίνουν σε ιδιαίτερο βάθος καθώς στα manga είναι συνηθισμένες οι αναδρομές στο παρελθόν τους και, επομένως, η ανίχνευση σε αυτό πιθανών τραυμάτων που δικαιολογούν τη συμπεριφορά τους.
Και επειδή το παν είναι η ψυχαγωγία, οι συζητήσεις αυτές συνοδεύονται από παιχνίδια κάθε λογής: ζωγραφίζουν τους χαρακτήρες με διάφορες τεχνικές, γράφουν (ατομικά ή συλλογικά) καινούριες ιστορίες με βάση στοιχεία από ένα manga, κατασκευάζουν βίντεο παίρνοντας σκηνές από ένα anime και επενδύοντάς το με μουσική της επιλογής τους∙ τέλος δημιουργούν quiz με ερωτήσεις γύρω από δημοφιλή manga, μέχρι και μαθήματα ιαπωνικής γλώσσας προσφέρουν κάποιοι που γνωρίζουν στους υπόλοιπους. Όπως μας βεβαιώνει η μεταπτυχιακή εργασία, η επικοινωνία που εκτυλίσσεται στις διαδικτυακές κοινότητες σφύζει από κριτική διάθεση, νεανική ορμή και δίψα για μάθηση.
Ποιοι είναι αυτοί οι νέοι; Πώς είναι δυνατόν να παρουσιάζονται τόσο απρόθυμοι για συζήτηση σε άλλα, συμβατικά κατά κύριο λόγο, περιβάλλοντα και να ξεφαντώνουν στο διαδίκτυο συζητώντας μέχρι τελικής πτώσεως; Και όλα αυτά με την αφορμή μυθοπλασίας, παρόμοιας με εκείνη που αρνούνται να διαβάσουν στα βιβλία. Έτσι βιώνουν τη λογοτεχνική επικοινωνία και στο δικό μας χέρι είναι να τους δείξουμε ότι και η άλλη, η δική μας, δεν είναι πολύ διαφορετική.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου