Γράφει η Μαρία Λιάκου //
Χρήστος Μπράβος «Βραχνός Προφήτης- Ποιήματα και Κριτικά Κείμενα 1981-1987» Εκδόσεις Μελάνι -2018
Η παρούσα φροντισμένη έκδοση από το Μελάνι, έρχεται να καλύψει το μεγάλο κενό που υπήρχε για το έργο του Χρήστου Μπράβου. Οι ποιητικές του συλλογές εδώ και χρόνια ήταν εξαντλημένες. Σε παλαιοπωλεία βιβλίων μπορούσε μόνο κάποιος να αναζητήσει το έργο του και αυτό αν και μόνο είχε την τύχη με το μέρος του. Ο Ποιητής φεύγει από την ζωή μόλις στα 39 του χρόνια το 1987 και οι αναγνώστες του κρατάνε πιθανόν στις βιβλιοθήκες τους αντίτυπα του έργου του.
Όλα αυτά τα χρόνια το ενδιαφέρον για το ποιητικό έργο του ήταν εμφανές. Σε αυτό συνέβαλε εκτός από το κοινό του λογοτεχνικού χώρου και η επιλογή του Θανάση Παπακωνσταντίνου να συμπεριλάβει διασκευασμένα στίχους του Χ. Μπράβου στον δίσκο του «Βραχνός προφήτης»
( Lyra-2000) καθώς και από τον Πάρι Παρασχόπουλο που το 1986 περιείχε ποιήματα του Χ. Μπράβου στο έργο του «Η καταγωγή της νύχτας, Έργο για φωνή και κιθάρα από την CactusRecords.
Όμως όλα αυτά τα χρόνια και άλλες τέχνες όπως ο κινηματογράφος με την ταινία του Βασίλη Κοσμόπουλου (2005) – Ο Φωτογράφος των Τρικάλων- που εμπνεύστηκε το σενάριο από το ποίημα του Χ. Μπράβου κέρδιζαν το ενδιαφέρον.
Στον Εικαστικό Χώρο επίσης είχαμε
– τον Ζωγράφο και προσωπικό φίλο του ποιητή Νικόλα Κληρονόμο που είχε κάνει δυο προσωπογραφίες του ποιητή δια ζώσης καθώς και την έκθεση του που αφιέρωσε στον ποιητή τον Φεβρουάριο του 1988 στην Αίθουσα Τέχνης Αθηνών.
– τον Χρήστο Μαρκίδη που έκανε σκίτσα εμπνευσμένα από την ποίηση του Χ. Μπράβου αλλά και στον λογοτεχνικό χώρο με τις «Συνομιλίες» Νέο Επίπεδο, τχ.9, 1991 και «Έξι συνομιλίες», Γαβριηλίδης, 2007.
– τον Χρόνη Μπότσογλου που14 έργα του εμπνευσμένα από την ποίηση του Μπράβου εκτέθηκαν το 1996 στον Χώρο Τέχνης 24 στην Αθήνα και περιέχονται στην έκδοση «Μετά τα μυθικά» 1996 εκδόσεις Πατάκη.
– τον Αστέρη Γκέκα με μια σειρά έργων του που παρουσιάστηκε στον Βόλο το 2017 στην Έκθεση «Ανθολόγιο» στο Βιβλιοπωλείο – καφενείο Χάρτα.
-τον προσωπικό φίλο του ποιητή και διακεκριμένο Ζωγράφο Χρήστο Μπουρονίκο όπου έχουμε Προσωπογραφίες του ποιητή και σειρά άλλων έργων του εμπνευσμένων από την ποίηση του Χ.Μπράβου και ένα σχέδιο προσωπογραφίας του που κοσμεί το εξώφυλλο του δίσκου «Η καταγωγή της νύχτας» του Πάρι Παρασχόπουλου.
Και ήρθε η ώρα όλο το έργο του να επανεκδοθεί. Το βιβλίο περιλαμβάνει
- Την ποιητική συλλογή «ΟΡΕΙΝΟ ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ» που κυκλοφόρησε το 1983
- Την ποιητική συλλογή «ΜΕ ΤΟΝ ΑΛΟΓΩΝ ΤΑ ΦΑΝΤΑΣΜΑΤΑ» 1985
- «ΜΕΤΑ ΤΑ ΜΥΘΙΚΑ»
Στη συλλογή εμπεριέχεται και το ποίημα «Σονέτο του σκοτεινού θανάτου», 1986 το οποίο γράφτηκε με αφορμή τα πενήντα χρόνια από το θάνατο του Λόρκα. Η συλλογή μοιράζεται σε δύο ενότητες, Ξύλινα Τείχη και Μετά τά Μυθικά, με έξι και εφτά ποιήματα αντίστοιχα.
- ΚΡΙΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ 1981 (Η κριτική και ο Μίλτος Σαχτούρης – Η «Αποκριά» του Μ.Σαχτούρη- «Εκτοπλάσματα» και «Απόπειρα Ορισμού – το τίμημα» του Γιάννη Δάλλα.
- ΕΠΙΜΕΤΡΟ-ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ από τον ΧΡΗΣΤΟ ΔΑΝΙΗΛ.
Οι σημαντικοί πυλώνες στο ποιητικό έργο του είναι η λαϊκή παράδοση του γενέθλιου τόπου του (Δεσκάτη Γρεβενών), το δημοτικό τραγούδι, τα παραμύθια, οι τοπικοί θρύλοι και κυρίως τα παιδικά ακούσματα του ποιητή (ιστορίες από τον εμφύλιο, ο θρήνος των γυναικών, τα φαντάσματα). Η καταγεγραμμένη μνήμη δηλ που μεταπλάστηκε σε Τέχνη.
ΓΕΝΕΘΛΙΟΣ ΤΟΠΟΣ
Πατρίδα των απόντων.
Οι φράχτες
Κι οι φωλιές των βράχων
Κρατούν ακόμα βογκητά.
Ο χρόνος μετριέται
με Ψυχοσάββατα.
Χρήστος Μπράβος
Ο ποιητής δοκιμάζει την ποιητική του φόρμα (ελεύθερος στίχος αλλά και στιχουργικά μετρήσιμος), την αφαίρεση και την συμπύκνωση, την πικρή ειρωνεία. Αυτή φαίνεται κυρίως στο
«ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ» και το οποίο δεν προοριζόταν
(ΓΙΑ ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΣΕ ΔΗΜΟΣΙΑ Ή ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣH)
Γεννήθηκα στη Δεσκάτη το 1948. Τις νύχτες του χειμώνα η γιαγιά μου μού ’λεγε δημοτικά τραγούδια — ακούω ακόμα τον «Πραματευτή». Ο Πατέρας μού διηγιόταν ιστορίες από το αντάρτικο. Θυμάμαι εξόριστους να γυρίζουν — με τον X. Ν. λύνουμε σταυρόλεξα τα καλοκαίρια. Ο καλύτερος, ίσως, φίλος μου δεν γνώρισε πατέρα — σκοτώθηκε στο Βίτσι το ’49. Τα καλοκαιριάτικα βράδια λέγαμε ιστορίες για φαντάσματα — μερικοί τολμηροί κατηφόριζαν ως το νεκροταφείο και γύριζαν με κρανία ή κόκαλα. Από το 1976 ζω στην Αθήνα. Χρήστος Μπράβος 31 Μαρτίου 1982»
Ο ποιητής Χ.Μπράβος δεν πρόλαβε να μας δείξει ένα μεγάλο σε μέγεθος έργο –λόγω του πρόωρου θανάτου του- και υπάρχουν και άλλα ποιήματα που δεν είδαν το εκδοτικό φώς. Σε ανάλογες περιπτώσεις το δίλλημα είναι εάν μπορούν να μπουν σε μια έκδοση ΑΠΑΝΤΩΝ. Σίγουρα ο κάθε ποιητής έχει στα συρτάρια του υλικό που εργάζεται και σε βάθος χρόνου και έχει το δικαίωμα των επιλογών του. Με το έργο του απέδειξε ότι υπάρχουν κοινά θέματα από τη ζωή που διαχρονικά ίσως αγγίζουν και άλλους ποιητές αλλά η δική του προσέγγιση και ο λόγος του τον καθιέρωσαν στον χρόνο. Γιατί η ποιότητα και ο ξεχωριστός ποιητικός λόγος είναι που τον δικαιώνουν στο βάθος του χρόνου.
Γιατί όπως είχε πει και ο Μένης Κουμανταρέας: «Ό,τι αξίζει θα μείνει κι ό,τι δεν αξίζει θα θαφτεί. Κι ο μεγάλος κριτής δεν θα είναι ούτε οι φιλόλογοι, ούτε οι πανεπιστημιακοί, ούτε κανείς. Θα είναι πάντα οι άνθρωποι που διαβάζουν κι αναζητούν στη λογοτεχνία ένα καταφύγιο για τις αγωνίες τους».
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Ὁ Χρῆστος Μπράβος γεννήθηκε στὴ Δεσκάτη Γρεβενῶν τὸ 1948. Σπούδασε Μαθηματικὰ στὸ Πανεπιστήμιο Πάτρας. Ἔζησε στὴν Ἀθήνα καὶ ἐργάστηκε στὸ Ὑπουργεῖο Οἰκονομικῶν. Δημοσίευσε ποιήματα, ἄρθρα, χρονογραφήματα καὶ κείμενα κριτικῆς.
Ἔχουν ἐκδοθεῖ οἱ ποιητικές του συλλογὲς:
Ὀρεινὸ καταφύγιο (Κείμενα 1983),
Μὲ τῶν ἀλόγων τὰ φαντάσματα (Κείμενα 1985-Καστανιώτης 1990)
Μετὰ τὰ μυθικά (Πατάκης 1996) καὶ
ἕνα μονόφυλλο μὲ τὸ ποίημα, Σονέτο τοῦ σκοτεινοῦ θανάτου (Κείμενα 1986).
Ποιήματά του ἔχουν μελοποιηθεῖ καὶ μεταφραστεῖ. Πέθανε στὴν Ἀθήνα τὸ 1987.
http://fractalart.gr/vrachnos-profitis/?fbclid=IwAR1QRjwvGUfM4ub0xHVCOSJ9xHtklepnUt0Ilv-ODpY2qTQZzY2Y_wS1_c8
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου