Δεκαπέντε μυθιστορήματα ξένης λογοτεχνίας

του Γιάννη Ν. Μπασκόζου


Geοrgi Gospodinov, Περί φυσικής της μελαγχολίας, μτφρ: Αλεξάνδρα Ιωαννίδου, Ίκαρος
  Ίσως ένα από τα πιο σημαντικά βιβλία της χρονιάς, τόσο ως θέμα όσο κυρίως ως ανάπτυξη και δομή. Ο συγγραφέας διηγείται τη ζωή στην Βουλγαρία , την πριν και μετά το «σοσιαλιστικό» καθεστώς. Ένα μεικτό είδος ανάμεσα σε αυτοβιογραφία και βιογραφία ενός έθνους. Η δομή του έχει τον χαρακτήρα ενός λαβύρινθου. Πηγαίνει μπρος και πίσω, εκτείνεται στον χρόνο χωρίς μέτρο, χωρίς σταθερό βηματισμό αλλά κυμαινόμενο και εξαρτώμενο από τους ήρωες του. Ο συγγραφέας έχει δηλώσει ότι «ο λαβύρινθος είναι η φυσική μορφή που λαμβάνουν οι αφηγήσεις μας αλλά και οι ζωές μας. Αρχίστε λ.χ. να λέτε μια ιστορία και σύντομα θα διαπιστώσετε πόσες φορές σταματάτε, ξαναγυρνάτε πίσω, παρεκκλίνετε ασυναίσθητα προς άλλες κατευθύνσεις,
μπαίνετε σε πλάγιους διαδρόμους. Αυτή είναι η φόρμα! Και θέλησα το μυθιστόρημά μου να την ακολουθήσει επειδή υπάρχει μια φωνή στο βιβλίο, αυτή του πρωταγωνιστή, η οποία διηγείται σε πρώτο ενικό πρόσωπο τις ιστορίες του πατέρα και του παππού, την ιστορία του Μινώταυρου αλλά και την ιστορία της μελαγχολίας, όχι μόνο του 20ού αιώνα αλλά και τη σημερινή».   Όσον αφορά την έννοια του Μινώταυρου που έρχεται και επανέρχεται στο μυθιστόρημα είναι δηλωτική η ρήση του συγγραφέα «υπάρχουν μοναχικοί Μινώταυροι που λουφάζουν μέσα στον καθένα μας» γιατί ο Μινώταυρος στην αφήγηση του Gospodinov είναι ένα εγκαταλελειμμένο παιδί, όπως αισθανόταν ο ίδιος μικρός. Μετά τον Μίροσλαβ Πενκοφ (εκδόσεις Αντίποδες)  γνωρίζουμε ακόμα έναν σύγχρονο βούλγαρο συγγραφέα με χιούμορ, ειρωνεία, αυτοσαρκασμό και μπόλικη μελαγχολία που μεταφέρει τη συνθήκη της εποχής μας.
Bernhard Schlink, Όλγα, μτφρ: Απόστολος Στραγαλινός, εκδ. Κριτική
Ο Σλινκ συγγραφέας του αξεπέραστου «Διαβάζοντας στη Χάννα», επικεντρώνει και πάλι το ενδιαφέρον του σε μια ηρωίδα και την δύσκολη, ακύμαντη φαινομενικά, ζωή της. Είναι μια γυναίκα που η ζωή της διατρέχει σχεδόν έναν αιώνα, γεμάτη ατυχίες και απανωτές ήττες. Νεαρή ακόμα στο χωριό της θα ερωτευτεί με τον Χέρμπερτ, γόνο πλούσιας οικογένειας, η οποία όμως αντιδρά σε αυτόν τον δεσμό. Η Όλγα θα βρεθεί να υπηρετεί ως δασκάλα σε απομακρυσμένα χωριά αλλά ο  Χέρμπερτ ένας κυνηγός χιμαιρών θα της μείνει πιστός παρά τις περιπλανήσεις και τις φαντασιώσεις του που τον οδηγούν τελικά να χαθεί στις παγωμένες στέπες της Ανταρκτικής. Στο δεύτερο μέρος η Όλγα μεγάλη πια ζει κάνοντας τη ράφτρα σε μια οικογένεια. Εκεί θα γνωρίσει τον νεαρό γόνο της οικογένειας Αικ με τον οποίο θα αναπτύξουν μια βαθιά φιλία που θα διακοπεί όταν ο τελευταίος προσχωρήσει στους ναζί. Το τρίτο μέρος αποτελείται από τα χαμένα γράμματα που έστελνε η Όλγα στον αγαπημένο της Χέρμπερτ και στα οποία ο αναγνώστης θα κοινωνήσει με τις μύχιες σκέψεις της και θα του αποκαλυφθεί το τραγικό μυστικό της Όλγας που σημάδεψε το τέλος της. Πίσω από τη ζωή της Όλγας βρίσκεται η ταραγμένη Γερμανία, από τον γαλλογερμανικό πόλεμο του 1871, στους δυο επόμενους πολέμους και από εκεί στην μεταπολεμική Γερμανία έως το περίφημο ΄68. Μια ελεγεία για τους απλούς ανθρώπους και την δύναμη που κρύβει η ταλαιπωρημένη υπόστασή τους.

Multatuli, Μαξ Χάβελααρ ή οι δημοπρασίες καφέ της Ολλανδικής Εμπορικής Εταρείας, μτφρ: Μαργαρίτα Μπονάτσου, Αιώρα
Το μυθιστόρημα αν και εκδόθηκε το 1860 νομίζεις ότι γράφτηκε σήμερα. Ιδιαίτερα καυστικό για την αποικιακή πολιτική των Ολλανδών στην Ιάβα (ολλανδική αποικία τον 19^ο αιώνα) δημιούργησε στην εποχή ένα μικρό σκάνδαλο. Το στόρυ αρχίζει με τον μεσίτη καφέ Ντροοχστόπελ, έναν μικρομεσαίο, πονηρό έμπορα καφέ, που παρωδεί την κοινωνία της ολλανδικής μεσαίας τάξης. Ο ίδιος θα συγγράψει με την βοήθεια ενός νεαρού ένα μυθιστόρημα, που αποτελεί τον κορμό του βιβλίου και αφορά τις περιπέτειες του Μαξ Χάβελααρ, δημόσιου υπαλλήλου που καταφθάνει στην Ιάβα για να αναλάβει το πόστο του αναπληρωτή Νομάρχη. Έχει ήδη την φήμη ότι πρόκειται για ξεροκέφαλο. Ο Χάβελααρ θα έρθει αντιμέτωπος με την νεποτική, διεφθαρμένη διοίκηση που καταπιέζει τους ιθαγενείς κατοίκους του νησιού και θα θελήσει να τους προστατέψει. Το μυθιστόρημα που είναι εγκιβωτισμένο στο αρχικό στόρυ διαθέτει και άλλες μοντέρνες πτυχές. Ο συγγραφέας παρεμβαίνει ανάμεσα στα κεφάλαια σχολιάζοντας με ένα ειδικό, καυστικό, αυτοαναφορικό, δηλητηριώδες χιούμορ. Ζωντανό βιβλίο!
Αρντιάν Βεχμπίου, Οι παρεμβάσεις του κ. Σιούτη, μτφρ: Ελεάνα Ζιάκου, εκδ.Πληθώρα
Ο κύριος Σιούτη είναι κάτι σαν τον κ.Κόυνερ του Μπερτολτ Μπρεχτ. Μόνο που βρίσκεται στη σημερινή Αλβανία. Συχνάζει στο καφενείο «Κουρσάλ» με μόνιμους θαμώνες που τον ακούν σαν άλλο Σωκράτη να σχολιάζει την καθημερινότητα. Στον λόγο του εμφιλοχωρεί η απορία, η ερώτηση, η ειρωνεία, ο σκεπτικισμός, η προσπάθεια να δει από μια διαφορετική γωνία κάποιες συνήθειες, πράξεις, ιδέες που βλέπει να δεσπόζουν γύρω τους. Η γκάμα των θεμάτων που τον απασχολούν είναι μεγάλη, από τις δυσκολίες να εκδοθεί ένα βιβλίο και το αρχαιότερο επάγγελμα στον κόσμο, αλλά και για τις διαφορετικές ζώνες ώρας, την αεροναυτική έως τις συνήθειες των κατοίκων της πόλης, την τηλεόραση, την ενδοοικογενειακή βία, την πολιτική, την διακυβέρνηση κ.ά. Ο κ. Σιούτη θέλει να δείξει μια άλλη κοινωνία που θα μπορούσε να υπάρχει αν ο καθένας σκεφτόταν λίγο περισσότερο, διύλιζε τις πράξεις του και αυτές των άλλων. Χωρίς να είναι διδακτικό το κείμενο αποτελεί έναν καθρέφτη της σύγχρονης Αλβανίας.

Thomas Wolfe, Περί χρόνου και ποταμού, Εισαγωγή- μετάφραση: Γιάννης Λειβαδάς, τόμοι 3, εκδ.Εξάντας
Πολυσέλιδο όσο και χορταστικό μυθιστόρημα ενός πρωτοπόρου του μοντερνισμού της αμερικάνικης λογοτεχνίας. Εν μέρει αυτοβιογραφικό εν μέρει καθολικό καθώς με έναν ευρυγώνιο φακό σκιαγραφεί την δυναμική του 20^ου αιώνα και ταυτόχρονα την συνθήκη επιβίωσης ενός ρομαντικού, μοναχικού ατόμου που δοκιμάζεται από τις αλλεπάλληλες αλλαγές. Ο ήρωας του Γουλφ, Γιουτζίν Γκαντ, ένα χωριατόπαιδο  από τον Νότο ταξιδεύει προς την Βοστώνη με σκοπό να σπουδάσει στο Χάρβαρντ. Εκεί θα γνωρίσει άλλους ανθρώπους εντελώς διαφορετικούς από τους συγχωριανούς του, καθηγητές, συμφοιτητές, καλλιτέχνες και θα περάσει μια φάση μαθητείας. Θα ριχτεί με τα μούτρα στο διάβασμα («όλοι διαβάζουν βιβλία αλλά αυτός διάβαζε βιβλιοθήκες») που θα τον διαμορφώσουν σε μια ευαίσθητη καλλιτεχνική προσωπικότητα.  Τα ταξίδια του στην Ευρώπη και την Νέα Υόρκη θα συμβάλλουν στο να ανακαλύψει ότι έχει μέσα του την στόφα του καλλιτέχνη.  Τότε θα ακολουθήσει μια δεύτερη ανακάλυψη του εαυτού του και ταυτόχρονα θα βιώσει την αφόρητη μοναξιά. Πληθωρικός λόγος με απίστευτης ομορφιάς σελίδες και μια αφήγηση που θυμίζει Προυστ ο Γουλφ εισάγει τον αναγνώστη στον ρομαντισμό του 20^ου αιώνα. Δικαίως ο Φώκνερ και ο Ροθ τον θεωρούσαν τον πιο επιδραστικό λογοτέχνη της εποχής του.

Ρίτσαρντ Φορντ, Μεταξύ τους, μτφρ: Αθηνά Δημητριάδου, εκδ.Πατάκη
Δυο μικρές νουβέλες σε μία από τον σπουδαίο καναδό συγγραφέα των «Καναδάς», «Ημέρα Ανεξαρτησίας» κ.ά.  Σε αυτό το πολύ συγκινητικό βιβλίο μιλάει για τους γονείς του. Μία νουβέλα για τον καθένα με αναμνήσεις και γεγονότα. Ο συγγραφέας δοκιμάζει μετά από χρόνια να ελέγξει τα συναισθήματα του απέναντι στους γονείς του και να τα μεταφέρει στο χαρτί. Οι ιστορίες των δύο γονιών του, του Πάρκερ Φορντ και της Έντνα Άκιν, είναι μια πορεία των φτωχών βιοπαλαιστών από τα χρόνια της μιζέριας και της ύφεσης στην μεγάλη οικονομική έκρηξη. Πλασιέ ο μπαμπάς ταξιδεύει πουλώντας προϊόντα έχοντας μαζί πάντα την γυναίκα του. Με καθυστέρηση θα γεννηθεί ο γιος Ρίτσαρντ και αυτό θα τους αναγκάσει να βρουν μόνιμη στέγη σε ένα μικρό προάστιο στο Νότο. Η καρδιά θα προδώσει τον πατέρα νωρίς και ο μικρός Ρίτσαρντ θα μεγαλώσει με την μητέρα του, με την οποία αισθάνεται βαθιά συνδεδεμένος.  Ήρεμες μέρες, άνθρωποι ευχαριστημένοι με τη φτωχική ζωή τους, μικροί καυγάδες και πολλή αγάπη έδεσαν τον ζευγάρι. Ο Φορντ με αυτά κείμενα εισχωρεί στις πτυχές αυτών των σχέσεων, προσπαθεί να καταλάβει στο τι συνιστούσε ευτυχία, πόνο, αγάπη μεταξύ τους. Έμμεσα μας μιλάει και για τη δική του ζωή, τα γεγονότα που τον διαμόρφωσαν, τα μικρά περιστατικά με το ειδικό συναισθηματικό βάρος, το απόσταγμα μιας οικογένειας στην δικιά του ψυχή.
S. Yizhar, Ήταν το Χιρμπέτ Χιζέ, μτφρ: Ίων Βασιλειάδης, Μελάνι
Νουβέλα στην οποία πρωταγωνιστεί ένας ανώνυμος στρατιώτης, ο οποίος  συμμετέχει με την μονάδα του στην εξόντωση ενός αραβικού χωριού στην διάρκεια του πρώτου αραβοϊσραηλινού πολέμου. Το Χιρμπέτ Χιζέ είναι ένα μικρό χωριό, με λίγους αγρότες, λίγα σπίτια και πολλά χωράφια. Η στρατιωτική μονάδα παίρνει εντολή να καταλάβει το χωριό και να εξοντώσει τους κατοίκους της. Ο ανώνυμος αφηγητής – στρατιώτης αφηγείται τα αισθήματα μιας κλασικής ομάδας στρατιωτών την ώρα της απραξίας με τα γέλια και τα πειράγματα, τις απορίες αλλά και τον κυνισμό απέναντι στη δολοφονική αποστολή τους. Ο κυνισμός αυτός αυξάνεται καθώς παίρνουν την εντολή της επίθεσης εναντίον άοπλων γέρων, μερικών σακάτηδων και κάποιων γαϊδάρων. Ο αφηγητής κάποια στιγμή κλονίζεται από την αντιμετώπιση των χωρικών ως ζώων, τη φρίκη και τον θάνατο που σπέρνεται άνευ λόγου. Η αφήγηση λιτή και παραστατική σοκάρει και απογειώνει το κείμενο.

Philip Kerr, Φοβού τους Δανούς, μτφρ: Γιώργος Μαραγκός, εκδ.Κέδρος
Είναι γνωστή η αγάπη του Κερ για την χώρα μας. Τελευταία εμφανίστηκε στη Θεσσαλονίκη να αγοράζει βιβλία για την εξόντωση των εβραίων της Θεσσαλονίκης. Λίγο πριν πεθάνει αφιέρωσε  ακόμα ένα βιβλίο στην Ελλάδα. Ο πρώην ντετέκτιβ Μπερνι Γκούντερ εργάζεται με ψευδώνυμο ως πραγματογνώμονας σε μεγάλη ασφαλιστική εταιρεία.  Τα αφεντικά του τον στέλνουν στην Αθήνα με στόχο να διερευνήσει την υπόθεση του ναυαγίου του πλοίου Ντόρις ανοικτλα του Κατάκολου. Εκεί θα συναντήσει τον ιδιοκτήτη του πλοίου και πρώην στρατιώτη της Βερμαχτ Ζιγκφριντ Βίτσελ. Ο τελευταίος δολοφονείται και ο Γκούντερ θα οδηγηθεί σε μια υπόθεση που εκκρεμεί από την εποχή της Κατοχής και από εκεί στην εξόντωση των εβραίων και την υφαρπαγή της περιουσίας τους. Ο Γκούντερ θα συνεργαστεί με τον υπαστυνόμο Λεβέντη για να βρουν την άκρη στο πρόσωπο ενός πρώην Ες Ες που έχει υψηλές διασυνδέσεις με την γερμανική κυβέρνηση. Ενδιάμεσα υπάρχουν πολλά σχόλια για την ενοποιημένη Ευρώπη, τα διχασμένα αισθήματα των ελλήνων απέναντι στους Γερμανούς, την οικονομική κρίση και την ανασφάλεια της εποχής.

Nicole Kraouss, Δάσος σκοτεινό, μτφρ: Ιωάννα Ηλιάδη, Μεταίχμιο
Η Νικόλ Κράους, που γνωρίσαμε από το υπέροχο «Όταν όλα καταρρέουν»(Μεταίχμιο) σε ένα ακόμα πιο απαιτητικό μυθιστόρημα.  Δύο εβραίοι σε παράλληλες αφηγήσεις εγκαταλείπουν τον κόσμο τους στις ΗΠΑ και καταφεύγουν στο ξενοδοχείο Χίλτον του Τελ Αβιβ. Ο ένας είναι ο πλούσιος Τζουλς Έπστάιν που εγκαταλείπει οικογένεια, γνωστούς και φίλους στα 68 του χρόνια αναζητώντας μια ταυτότητα. Η άλλη είναι η συγγραφέας Νικόλ, η οποία εγκαταλείπει σύζυγο και δύο μικρά παιδιά αναζητώντας τον πραγματικό της εαυτό, καθώς βρίσκεται σε  δημιουργικό μπλοκάρισμα. Ο Τζουλς έχει φετίχ τον Δαυίδ της Βίβλου, η Νικόλ τον Κάφκα.  Τους συνδέει η αναζήτηση της πατρώας γης, μήπως καταφέρουν και πιάσουν το νήμα και το νόημα της ζωής τους από την αρχή. Μπλέκονται σε ένα μεταφυσικό ταξίδι, γεμάτο επικίνδυνες στροφές και απατηλές στροφές. Όλο το μυθιστόρημα είναι μια μεταφορά – ένα ταξίδι που κανείς δεν ξέρει που βγάζει. Η δεξιοτεχνία της Κράους είναι δεδομένη και εδώ αξιοποιεί και την διάδραση του αναγνώστη, αδύνατον να μη μπει και αυτός στον προβληματισμό της.

Ντάνιελ Κέλμαν, Τυλ, ο σαλτιμπάγκος, μτφρ: Κώστας Κοσμάς, εκδ.Καστανιώτη
Ο Τυλ Οϊλενσπίγκελ είναι ένας από τους πιο γνωστούς μύθους του γερμανικού μεσαίωνα. Ο Τυλ περιπλανώμενος σαλτιμπάγκος και πονηρός αμφισβήτησε την καθεστηκυία τάξη της εποχής του και καταδικάσθηκε σε θάνατο για την κακή συμπεριφορά του. Ο Ρίχαρντ Στράους στην ομώνυμη όπερά του το 1894 αντιθέτως τον βλέπει με συμπάθεια και στο τέλος του έργου θα θριαμβεύσει το ειρωνικό πνεύμα του ήρωά του. Ο Ντάνιελ Κέλμαν από τους καλύτερους συγγραφείς της νεότερης Γερμανίας ξαναγράφει την ιστορία του Τυλ σε ένα μυθιστόρημα που διατρέχει τον χρόνο.  Ο Κόλμαν θα «μετακομίσει» τον Τυλ από τον 14ο αιώνα στον 17ο στην εποχή του τριακονταετούς πολέμου. Γιος ενός μυλωνά, που ασχολείται με τη μαγεία θα κυνηγηθεί από τους Ιησουίτες, ο πατέρας θα καταδικαστεί στην πυρά και ο Τυλ θα περιπλανηθεί στην ύπαιθρο για να συνεχίσει τις περιπέτειες του, μαζί με την Νέλε, την κόρη του φούρναρη. Ευφάνταστη αφήγηση με πολλά περάσματα από το τότε στο σήμερα και πολλές συμπαραδηλώσεις και λογοτεχνικά σχόλια γύρω από την πολιτική και την τέχνη.

Henry James, Τι ήξερε η Μέιζι, μτφρ: Σώτη Τριανταφύλλου, εκδ. Gutenberg
Ένα μικρό και αθώο παιδί παρατηρεί τον κόσμο των ενηλίκων και παρά τις τρομερής έντασης παραστάσεις που βλέπει να εκτυλίσσονται μπροστά του δεν χάνει την αθωότητά του. Οι δύο γονείς της Μέιζι η Αίντα και ο Μπιλ παίρνουν διαζύγιο όταν αυτή είναι πέντε χρονών. Θέλοντας να την ξεφορτωθούν όσο περισσότερο μπορούν αποφασίζουν να την κρατούν έξι μήνες ο καθένας. Στο μεταξύ και ο ένας και η άλλα παντρεύονται ακόμα δύο φορές και η Μέιζι είναι αναγκασμένη κάθε φορά που επισκέπτεται κάποιον από τους γονείς της να βρίσκει μια άλλη μητριά ή  έναν άλλον πατριό. Παραμένει όμως ψύχραιμη και λογική και αντιμετωπίζει με απόλυτο ρεαλισμό αυτές τις αλλαγές. Ξέρει να συγχωρεί και παραδόξως να φέρεται όσο μπορεί αμερόληπτα. Η Μέιζι όπως ο ίδιος ο Χένρυ Τζέημς – θα πει –  έχει απέναντι της «έναν ιστό αράχνης φτιαγμένο από μεταξωτές κλωστές  να κρέμεται στο θάλαμο της συνείδησης πιάνοντας στο δίχτυ κάθε σωματίδιο που αιωρείται στον αέρα». Ο Τζέημς θα ειρωνευτεί την συντηρητική ηθική όπως και τα χρήματα που την εξουσιάζουν και δημιουργούν επιπλοκές στις ερωτικές πράξεις των ηρώων του. Η Μέιζι θα μείνει έξω από το παιχνίδι των πολλών γονιών της και θα επωμιστεί τον λυτρωτικό ρόλο που ο ίδιος ο συγγραφέας τής έχει  προσδιορίσει ως μια υπόγεια αφανή μαθητεία.

Erich Kaestner, Στο χείλος της αβύσσου (Η πλήρης έκδοση του Φάμπιαν), μτφρ: Άντζη Σαλταμπάση, Πόλις
Από τις σημαντικότερες εκδόσεις της χρονιάς. Μεσοπόλεμος, Δημοκρατίας Βαιμάρης, μετά τον πρώτο και λίγο πριν τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο η Γερμανία και η Ευρώπη παραπαίει. Ο κεντρικός ήρωας Γιάκομπ Φάμπιαν «αγαπά τη ζωή χωρίς να την παίρνει στα σοβαρά». Περιδιαβαίνει το νυχτερινό Βερολίνο συχνάζοντας σε πορνεία, καλλιτεχνικά ατελιέ, καφενεία συναναστρεφόμενος περιθωριακούς τύπους. Δίπλα του μαίνεται η πάλη κομμουνιστών και εθνικιστών, η ανεργία σαρώνει, οι πολιτικοί αδυνατούν να καταπολεμήσουν την διαφθορά, η Ευρώπη μοιάζει αδύναμη να αποφύγει την επερχόμενη καταστροφή.  Ο Φάμπιαν ζει χωρίς αύριο γι αυτό και δεν θέλει να δεσμευτεί με τον πραγματικό έρωτα και την προοπτική μιας οικογένειας. Ο μόνος φίλος του , ο Λαμπούντε, από πλούσια οικογένεια, νιώθει την ίδια αηδία αλλά θέλει να οργανώσει ένα κίνημα σωτηρίας της Ευρώπης, μακριά από τις δύο αντιτιθέμενες παρατάξεις των «κόκκινων» και των «μαύρων». Η ουτοπία θα σπάσει τα μούτρα της πάνω στην πεισματάρα πραγματικότητα. Η ηθική θα ηττηθεί για να αναρωτηθούν οι ήρωες «τι νόημα έχει να βελτιωθούν οι συνθήκες αν δεν βελτιώνονται πρώτα οι άνθρωποι». Σπουδαίο βιβλίο!

Andrea Camilleri, Το γκρι ταγέρ, μτφρ: Γιάννα Σκαρβέλη, εκδ. Ελληνικά Γράμματα
Ένα τραπεζικό στέλεχος και αφοσιωμένος σύζυγος λαμβάνει μια ανώνυμη επιστολή που αφήνει υποψίες για το πόσο πιστή είναι η σύζυγος του. Η Αντέλε, δεύτερη γυναίκα του, πολύ μικρότερη από τον άντρα της είναι μια μοιραία γυναίκα που επισήμως δεν δίνει λαβή προς τα έξω αλλά ο ήρωας του Καμιλέρι ξέρει εδώ και καιρό ότι τον απατά, με επιχειρηματίες, μπασκετομπολίστες ακόμα και έναν ανιψιό του, τον Ντανιέλιε. Ο τελευταίος θα συγκατοικήσει με το ανδρόγυνο με το πρόσχημα ότι έχει έρθει να φοιτήσει στο πανεπιστήμιο της πόλης. Η Αντέλε με μεθοδικό τρόπο απομονώνει τον σύζυγό της ακόμα και στο ίδιο το σπίτι του  για να έχει την ευχέρεια να συνυπάρχει με τον εραστή της. Ο τραπεζίτης βρίσκεται ήδη σε καθεστώς σύνταξης και ο χρόνος του είναι άπλετος. Αποφασίζει να δεχτεί μια πολύ συμφέρουσα οικονομική πρόταση να ηγηθεί μιας συγχώνευσης επιχειρήσεων, η οποία όμως έχει υψηλό ρίσκο. Η εμμονή της Αντέλε να φορά σε ιδιαίτερες περιστάσεις ένα γκρι ταγέρ κρύβει έναν συμβολισμό. Όταν ο άντρας τη θα το μάθει θα είναι αργά να επιστρέψει στην προηγούμενη ζωή του. Μαφία, οικονομικά δεδομένα και ερωτικές απάτες συμπληρώνουν το αισθαντικό αυτό μυθιστόρημα του γερόλυκου του αστυνομικού μυθιστορήματος Αντρέα Καμιλλέρι.
Antonio Tabucchi, Για την Ιζαμπέλ. Ένα μάνταλα. Μτφρ: Σταύρος Παπασταύρου, εκδ. Αγρα
Είναι η πρώτη μετά θάνατον έκδοση του μικρού αυτού μυθιστορήματος του Αντόνιο Ταμπούκι. Είναι ένα πολύ ιδιαίτερο, εκκεντρικό αφήγημα στο οποίο για άλλη μια φορά φαίνεται η στόφα του ευφυούς πεζογράφου. Η Ιζαμπέλ γόνος μιας αριστοκρατικής οικογένειας στην Λισαβώνα του δικτάτορα Σαλαζάρ ζει μια ευτυχισμένη και ανέφελη παιδική ηλικία μαζί με την αδελφική της φίλη Μόνικα. Μπαίνοντας στο Πανεπιστήμιο θα συνειδητοποιηθεί πολιτικά και θα συνδεθεί με παράνομες οργανώσεις. Κάποια στιγμή θα εξαφανιστεί, ούτε η Μόνικα αλλά ούτε και η νταντά της, που την υπεραγαπά, γνωρίζουν που βρίσκεται. Φήμες θέλουν να έχει αυτοκτονήσεις. Ένας πολωνός φίλος της την αναζητά προσπαθώντας να ξετυλίξει το νήμα και πηγαίνοντας αργά – αργά από το ένα πρόσωπο στο άλλο. Όλοι τού δίνουν μισές πληροφορίες που προσπαθεί να ολοκληρώσει. Το μυθιστόρημα αναπτύσσεται ως ένα μάνταλα. Μάνταλα στην ανατολική θρησκευτική παράδοση είναι  όρος που υποδηλώνει κυκλικές ιερές εικόνες, ζωγραφισμένες ή χαραγμένες στην άμμο, που χρησιμοποιούνται ως μέσα διαλογισμού ή ως προστατευτικά σύμβολα, κυρίως στο Θιβετιανό Βουδισμό. Κατά τον Γιουνγκ οι κύκλοι αυτοί σχετίζονται με την ατομική πορεία κάθε ψυχής. Ο ήρωας του Ταμπούκι διαγράφει συνεχείς κύκλους μέχρι να πλησιάσει το ψυχικό τοπίο της Ιζαμπέλ και ταυτόχρονα να κατανοήσει και την δική του κατάσταση.
Kopano Matlwa, Το νυχτολούλουδο, μτφρ: Μαρία Φακίνου, Ίκαρος
Μια ιστορία από τη σύγχρονη Νότια Αφρική, που αναπτύσσεται σε πολλά πεδία και φανερώνει πόσα ανοικτά ζητήματα υπάρχουν και μετά το απαρτχάιντ σε θέματα φυλής και φύλου. Η πρωταγωνίστρια Μασετσάμπα εργάζεται σε ένα νοσοκομείο με πολλά προβλήματα, οικονομικά, ρατσιστικά και άλλα. Από μικρή ηλικία ταλαιπωρείται με την ανεξέλεγκτη εμμηνόρροια της, πράγμα που την δυσκολεύει στις σχέσεις της με τους άλλους και βέβαια με τους άνδρες. Η συγκάτοικος της Νιάσα καταγόμενη από την Ζιμπάμπουε αποτελεί την ρεαλιστική και μαχητική σκέψη ανάμεσα στις δυο ενώ η Μασετσάμπα μοιάζει διχασμένη ανάμεσα στην καταπιεστική μητέρα της και τον κοινωνικό ακτιβισμό. Μια δημόσια παρέμβαση της θα έχει ως αποτέλεσμα την κακοποίησή της από «αγνώστους». Αν και πιστή μοιάζει να δυσκολεύεται να πιστέψει ότι ο Θεός την έχει ρίξει στη δυστυχία. Η απόφαση της είναι να πάρει την μοίρα στα χέρια της. Γραμμένο υπό τύπον ημερολογίου, με κοφτές σύντομες φράσεις και χωρισμένο σε πολλά μικρά κεφάλαια το μυθιστόρημα αυτό (στα όρια της νουβέλας) σε κερδίζει με την καθαρότητα της γραφής του.

 https://www.oanagnostis.gr/%ce%b4%ce%b5%ce%ba%ce%b1%cf%80%ce%ad%ce%bd%cf%84%ce%b5-%ce%bc%cf%85%ce%b8%ce%b9%cf%83%cf%84%ce%bf%cf%81%ce%ae%ce%bc%ce%b1%cf%84%ce%b1-%ce%be%ce%ad%ce%bd%ce%b7%cf%82-%ce%bb%ce%bf%ce%b3%ce%bf%cf%84/?fbclid=IwAR0P9HPbhkVHA3trPvFV0xCpFmtLiAS0zvFeYvj6YUoJP6zFDF6prsCBJlI