15 non fiction

του Γιάννη Ν. Μπασκόζου
Umberto Eco, Στους ώμους των γιγάντων, μτφρ: Χαριτωμένη Βόντα, εκδ. Ελληνικά Γράμματα
Πρόκειται για από τα σπουδαία έργα του Έκο. Αποτελείται από δώδεκα ομιλίες σε ένα φεστιβάλ γραμμάτων, το Milanesiana, και είναι ενδεικτικό της γενικής του φιλοσοφίας περί της αξίας των κλασικών στην εξέλιξη της αισθητικής, της φιλοσοφίας και της τέχνης. Αναφέρεται σε πολλά ζητήματα όπως την έννοια της ομορφιάς, της ασχήμιας, του ατελούς  έργου τέχνης, της σχέσης απόλυτου και σχετικού στην τέχνη, του αόρατου, του ιερού και άλλα. Το πιο σημαντικό κεφάλαιο του είναι το πρώτο που έδωσε και τον τίτλο στο βιβλίο. Ο Έκο παρατηρεί ότι στην εξέλιξη του πολιτισμού πάντα υπήρχε πατροκτονία, οι επόμενοι κατεδάφιζαν τους κολοσσούς του παρελθόντος για να δημιουργήσουν τους δικούς τους «κλασικούς». Κάθε νέος πάταγε στους ώμους γιγάντων, δεν ήταν καλύτερος αλλά έβλεπε πιο μακριά, αυτό ήταν το κίνητρο για να ξεπεράσει τους γίγαντες πατέρες του. τα παραδείγματα πάρα πολλά. Σε κάθε εποχή έπρεπε να υπάρχει ένα πατρικό πρότυπο πολύ δυνατό σε σχέση με το οποίο η πρόκληση του παιδιού να είναι τέτοια που ο πατέρας να μην μπορεί να το αποδεχτεί και μέσα από αυτή την σύγκρουση να προκύπτει το νέο στην τέχνη. Στη σύγχρονη εποχή αυτό δεν ισχύει , παρατηρεί ο Έκο.
Τα μέσα ενημέρωσης  και η ίδια η μιντιακή προβολή των Μουσείων , «τα οποία επισκέπτονται ακόμα και οι στούρνοι του παρελθόντος», έχουν προκαλέσει τη συνύπαρξη και τη συγκεραστική αποδοχή όλων των μοντέλων και ίσως όλων των αξιών. Η νέα τεχνολογία και το διαδίκτυο δεν χωρίζει τις γενεές αλλά μάλλον τις ενώνει. Φέρνει ως χαρακτηριστικό παράδειγμα ότι ένα νεανικό μοντέλο που μπορεί να στηρίζεται στον Πιερ Πάολο Παζολίνι ή στα παπούτσια Nike, μπορεί να φαίνεται προσβλητικό για τους πατεράδες αλλά με την ταχύτητα διάδοσης του από τα μέσα θα απορροφηθεί ταχύτατα και από αυτούς.  Τα παγκόσμια μοντέλα διακινούνται από τους κολοσσούς των media και ομογενοποιούν τις αντιδράσεις ανεξαρτήτως γενεών. Το new age, το μετα-μοντέρνο  κλπ επηρέασαν τους πάντες ανεξαρτήτως κουλτούρας ή ηλικίας. Βρισκόμαστε όπως λέει ο Έκο μπροστά στο φαινόμενο όπου ορδές νάνων διακινούν αδιάλειπτες καινοτομίες καθήμενοι στους ώμους άλλων νάνων. Ο Έκο θα αφήσει όμως ένα παράθυρο ελπίδας λέγοντας: οι χειρότεροι διαγνώστες κάθε εποχής είναι οι σύγχρονοι. ‘Ισως στο σκοτάδι κρύβονται γίγαντες έτοιμοι να καθίσουν  στους ώμους ημών των νάνων.

Mathiew R. Christ, Ο κακός πολίτης στην κλασική Αθήνα, μτφρ: Μαργαρίτα Μηλιώρη, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης
Είμαστε εύκολοι στην δοξολογία της αρχαίας μας κληρονομιάς και όλο ο κσόμος θαυμάζει τα επιτεύγματα της κλασικής Αθήνας στον τομέα της δημοκρατίας και του πολιτισμού. Υπάρχουν όμως πτυχές και γκρίζες ζώνες που δεν έχουν μελετηθεί αρκούντως. Ο συγγραφέας καθηγητής ιστορίας του Πανεπιστημίου της Ιντιάνα, στις ΗΠΑ, μελετάει την κακή πολιτειακή συμπεριφορά στην κλασική Αθήνα (508/507 – 322/323 π.Χ.). Ο κακός πολίτης συγκρουόταν με τα αθηναϊκά ιδεώδη και ο μελετητής διερευνά το πώς απαντούσε η πολιτεία σε αυτές τις παραβατικές συμπεριφορές.  Τον απασχολεί ο ιδιοτελής πολίτης που θέτει το συμφέρον του πάνω από την ιδιότητα του αθηναίου πολίτη. Ο απρόθυμος να στρατευθεί όσο και ο δειλός οπλίτης. Μελετάει επίσης την φοροαποφυγή και τις οικονομικές απάτες εκ μέρους των πολιτών σε βάρος του αθηναϊκού κράτους. Σε αυτό το εκτενές κεφάλαιο εξετάζει αναλυτικά τις συμπεριφορές και την ψυχολογία της αθηναϊκής ελίτ σε διάφορες καταστάσεις. Σε όλες τις περιπτώσεις αναφέρεται στο ποια μέτρα ελάμβανε  το αθηναϊκό κράτος για να συνετίσει, να τιμωρήσει ή να αποθαρρύνει τον κακό πολίτη.

Νικόλαος Α.Αναστασόπουλος, Η ληστεία στο ελληνικό κράτος, Βασική ιστορική βιβλιοθήκη, Βιβλιοπωλείον της Εστίας
Η ληστεία ένα κοινωνικό φαινόμενο που έκανε αισθητή την εμφάνισή του στην διάρκεια του 19^ου και των αρχών του 20^ου αιώνα στην Ελλάδα είναι το αντικείμενο αυτής της μικρής ιστορικής μελέτης που στοχεύει στην ανάδειξη και ερμηνεία του φαινομένου όσο και τη συμβολή της τοπικής κοινωνίας στην εμφάνιση και κατά περιόδους έξαρση του. Ο μελετητής επικεντρώνει το ενδιαφέρον του στις κοινωνικές συνιστώσες του φαινομένου, στις μεθόδους αντιμετώπισης του από το κράτος και το νομικό σύστημα και το κατά πόσον τα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα του νεοσύστατου ελληνικού κράτους συνέβαλαν στην έξαρση και την διατήρηση του φαινομένου. Τα αυτοβιογραφικά κείμενα απαχθέντων όσο και τα λογοτεχνικά κείμενα και ληστρικά τραγούδια αποτέλεσαν βασικές πηγές της κατανόησης του φαινομένου. Ενδιαφέρουσα μελέτη, γραμμένη με γλαφυρό τρόπο.

Συλλογική έκδοση, επιμελ: Κώστας Κατσάπης, Οι Απείθαρχοι, εκδ. Οκτώ
«Κείμενα για την ιστορία της νεανικής αναίδειας τη μεταπολεμική περίοδο» είναι ο υπότιτλος του συλλογικού αυτού τόμου που προήλθε από τις ομιλίες σχετικού συνεδρίου.  Ταιριάζει και έρχεται ως συμπλήρωμα και στην μελέτη των Βαμβακά – Παναγιωτόπουλου για την Δεκαετία του ΄80. Οι αρθρογράφοι εκτείνουν τις μελέτες τους σε ένα ευρύ πεδίο πολιτισμού που  σημάδεψε τις νεανικές κουλτούρες από την πριν την δικτατορία εποχή έως το τέλος του αιώνα με επίκεντρο τις «προνομιακές» δεκαετίες ΄60 και ΄80. Τα θέματα των μελετητών αντλούνται από την καθημερινότητα όπως αυτή εμφανίζεται στον περιοδικό τύπο και τις εφημερίδες, την τηλεόραση και το ραδιόφωνο αλλά και από ζωντανές συνεντεύξεις. Αναφέρονται στις ομάδες των οπαδών διαφόρων ειδών μουσικής, τα σφαιριστήρια, στον αθλητικό οπαδισμό αλλά και στις ηθικές επικρίσεις όπως διατυπώνονται σε ταινίες και βίντεο, στην σεξουαλικότητα, στις μαθητικές καταλήψεις και σε άλλες εκφάνσεις μιας νεολαίας που διαμαρτύρεται, απειθαρχεί, ονειρεύεται και οργανώνει ένα διαφορετικό τρόπο ζωής μέσα στους δικούς της κύκλους.  Ένα απάνθισμα της υπο- κουλτούρας (subculture) που χαρακτήρισε τις δύο δεκαετίες 60 και ΄80, τις πιο ενδιαφέρουσες μιας και οι δύο αυτές εποχές βγαίνανε από προηγούμενες «σκοτεινότερες» (τον εμφύλιο η πρώτη, την υπερπολιτικοποίηση η δεύτερη).

Άγγελος Χρυσόγελος, Λαϊκισμός, εκδ.Παπαδόπουλος
Από τις αρχές του 1990 όταν ο Άγγελος Ελεφάντης και οι Λυριτζής –Σπουρδαλάκης έγραφαν για τον λαϊκισμό στην χώρα μας κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι. Η λέξη έγινε του συρμού, την χρησιμοποιούν πολλοί και με διαφορετικές έννοιες και τρόπους. Ο συγγραφέας προσπαθεί να βάλει τα πράγματα στη θέση τους με ένα επιστημονικό αλλά αρκετά εκλαϊκευτικό βιβλίο. Στην εισαγωγή παρουσιάζει κάποιες συνήθεις παρεξηγήσεις που κυριαρχούν στον δημόσιο λόγο. Υποστηρίζει ότι ο λαϊκισμός δεν είναι απαραίτητα κάτι καλό ή κακό αλλά ενδημικό στοιχείο της πολιτικής που αναδεικνύεται ως συνέπεια αναπόφευκτων αντιφάσεων και ελλείψεων που έχουν τα δημοκρατικά κοινοβουλευτικά συστήματα. Στα επί μέρους κεφάλαια δίνει αρκετά στοιχεία  για τον φαινόμενο του λαϊκισμού στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο. Το τελευταίο κεφάλαιο συνοψίζοντας τα βασικά σημεία αναζητά τη σχέση λαϊκισμού και φιλελεύθερης δημοκρατίας. Ο  λαϊκισμός τονίζει με έμφαση μια βασική αρχή της φιλελεύθερης δημοκρατίας, την λαϊκή κυριαρχία αλλά ταυτόχρονα έρχεται σε αντίθεση με τους θεσμούς που περιλαμβάνει η δημοκρατία  και οι οποίοι περιστέλλουν την αρχή της πλειοψηφίας. Κατά τον συγγραφέα η  φιλελεύθερη δημοκρατία πρέπει να κατανοήσει το φαινόμενο και όχι απλώς να το απορρίπτει μιας και οι προκλήσεις σε έναν παγκοσμιοποιημένο κόσμο είναι πολλές και αντιφατικές. Ευσύνοπτο και ουσιαστικό πόνημα.


Ζωή Ε. Ρωπαϊτου, Ο κόσμος της Ευριπίδου και των πέριξ, Βιβλιοπωλείον της Εστίας
Μια περιήγηση στην οδό Ευριπίδου, στο Ψυρρή, στην Κουμουνδούρου και στο Γεράνι γραμμένο με μεγάλη προσοχή, θα έλεγα ευλάβεια, για την Αθήνα που περικλείουν αυτές οι γειτονιές.  Είναι χωρισμένο σε τέσσερα κεφάλαια. Στο πρώτο αναφέρεται στην ζωή της περιοχής, τόσο της επαγγελματικής όσο και της θρησκευτικής και κοινωνικής ζωής. Σε αυτή την ζωή παίρνουν μέρος και όσοι κατεβαίνουν στο κέντρο για δουλειές αλλά και οι μόνιμοι κάτοικοι, ξένοι και ημεδαποί. Το δεύτερο μέρος αναφέρεται στο εμπόριο και κυρίως στο χονδρεμπόριο τροφίμων, στο οποίο μιλάνε και άνθρωποι που οι επιχειρήσεις τους δέσποζαν τα παλιότερα χρόνια αλλά τώρα δεν υπάρχουν πια.  Το τρίτο κεφάλαιο περιέχει ιστορίες ανθρώπων και  κτηρίων του 19^ου αιώνα που με κάποιον τρόπο σχετίζονται με το σήμερα. Το τέταρτο κεφάλαιο αναφέρεται στο πώς οι περιοχές αυτές πέρασαν στη λογοτεχνία. Ο επίλογος του βιβλίου κλείνει με τους κατοίκους της περιοχής και την ευχή τους να βελτιωθούν οι συνθήκες ζωής των αλλοδαπών που ζουν εκεί ώστε να αναβαθμιστεί όλη η περιοχή. Πολύ σημαντικά είναι τα φωτογραφικά ντοκουμέντα που παρατίθενται με ραφεία, παντοπωλεία, κορδελιάστρες, μηχανουργούς, μαθητές της Διπλαρείου Σχολής και άλλους βιοπαλαιστές που αποτυπώνουν την αχλύ της ιστορίας, σχεδόν συγκινητική, αλλά ακόμα εκεί.

Γιάννης Παντελάκης, Η χαμένη τιμή της δημοσιογραφίας, Θεμέλιο
Ο έμπειρος δημοσιογράφος θυμάται και καταγράφει αναλυτικά περιπτώσεις όπου η δημοσιογραφία «πυροβόλησε τα πόδια της». Είκοσι μία τρανταχτές περιπτώσεις που καταγράφει ο Γ.Παντελάκης στην χώρα μας κλόνισαν την εμπιστοσύνη των πολιτών στα μέσα ενημέρωσης. Μεταξύ αυτών είναι οι κολοσσιαίες εξαπατήσεις του πλατιού κοινού , όπως με το «νερό του Καματερού» και την «φραπελιά» , τα οποία δήθεν καταπολεμούσαν τον καρκίνο, βρώμικο παιχνίδι στο οποίο έπαιξαν μεγάλες και σοβαρές εφημερίδες της χώρας. Αναφέρεται επίσης στην προσπάθεια μιας μεγάλης κυριακάτικης εφημερίδας να παρουσιάσει μέσα από ένα κατασκευασμένο έγγραφο 14 ύποπτους «για τρομοκρατία» συνδεόμενους με την 17Ν. Δεν λείπουν οι προσπάθειες των τηλεοπτικών προσώπων να σπιλώσουν ανθρώπους, οικογένειες ή να δημιουργήσουν ενόχους, όπως ο πατέρας που αυτοκτόνησε όταν κατηγορήθηκε αδίκως για τον βιασμό της κόρης του. Καταγράφεται ακόμα η ιστορική μάχη εναντίον του αυριανισμού που ξεκίνησε ο Μάνος Χατζιδάκης για να βρει απέναντι του προβεβλημένα στελέχη του ΠΑΣΟΚ , όπως η Μελίνα Μερκούρη και ο ίδιος ο Ανδρέας Παπανδρέου. Καταγράφει ακόμα κρούσματα ομοφοβίας, ρατσισμού, ειδήσεις που δεν υπήρξαν ποτέ κ.τ.λ. Ένα χρήσιμο εργαλείο για να θυμηθούμε (ή για τους νεότερους να μάθουν) πώς φτάσαμε στην παρακμή του ελληνικού τύπου.
Διονύσης Ν. Σιμόπουλος, Η άνοιξη του Σύμπαντος, Μεταίχμιο
Αν νομίζετε ότι το Σύμπαν είναι πολύ παλιό το βιβλίο αυτό του Διονύση Σιμόπουλου θα σας εκπλήξει. Κατά τα λεγόμενά του το Σύμπαν που μας διαφεντεύει βρίσκεται ακόμα στις πρώτες ώρες της ζωής του. Πρόκειται, όπως γράφει ο ίδιος, «για μια άνοιξη που πλαισιώνεται από το μεγαλείο των λαμπρών γαλαζόλευκων άστρων αλλά και άστρων σαν τον Ήλιο, ενώ η ενήλικη ιστορία του θα αρχίσει πολύ αργότερα, σε δισεκατομμύρια χρόνια από σήμερα». Μετά από το υπέροχο «Είμαστε αστρόσκονη» ο γνωστός αστροφυσικός δίνει σε ένα ευσύνοπτο βιβλίο της ιστορία του Σύμπαντος. Πώς δημιουργήθηκε:  Μεγάλη Έκρηξη, Παράλληλα Σύμπαντα, τα Πρώτα 600 δευτερόλεπτα, Γαλαξίες και Κβάζαρ.  Επίσης το πώς αποκαλύφθηκε: Το Καθιερωμένο Πρότυπο και οι Χορδές, CERN και Higgs, το «Σκοτεινό Σύμπαν», η Γεωμετρία και το Μέγεθος του Σύμπαντος. Εκτός από αυτά καταθέτει μια γοητευτική αφήγηση για το πώς σκέφτονταν οι άνθρωποι στο διάβα του χρόνου τη δημιουργία και το υλικό από το οποίο αποτελείτο το Σύμπαν και πώς σταδιακά η μυθολογία έδωσε τη θέση της στην επιστήμη. Σπάνια διαβάζεις ένα τόσο γλαφυρό επιστημονικό βιβλίο.

Θανάσης Σκρουμπέλος, Του Μπούκοβι την ομαδάρα την λένε Ολυμπιακάρα», εκδ. Τόπος
Ο Θανάσης Σκρουμπέλος, σκηνοθέτης, συγγραφέας και βαμμένος Ολυμπιακός καταθέτει μια ενδιαφέρουσα έρευνα για την εποχή που ο θρυλικός ούγγρος προπονητής Μάρτον Μπούκοβι ανέλαβε τον Ολυμπιακό για να τον βγάλει από τα «πέτρινα χρόνια». Μη βιαστείτε να χαρακτηρίσετε το βιβλίο ως «δώρο» μόνον για ολυμπιακούς. Ο συγγραφέας καταγράφει ολόκληρη της εποχή από τον Ιούνιο του 1965 όταν καταφθάνει εν μέσω αποθέωσης των οπαδών ο Μάρτον Μπούκοβι έως τις 23 Δεκεμβρίου που ο Μπούκοβι φεύγει με τρένο από τον Σταθμό Λαρίσης για την πατρίδα του ταπεινωμένος από την τότε διοίκηση της ομάδας, την οποίαν  λάτρεψε και λατρεύτηκε από τους οπαδούς της. Ήρθε στον Πειραιά την ταραγμένη εποχή του ’60 και έφυγε λίγες μέρες μετά το πραξικόπημα του Κωνσταντίνου. Εκλογές, δολοπλοκίες, πόλεμος εφημερίδων, παρασκήνια, παρακρατικοί, ένα σωρό γεγονότα παρεμβάλλονται ανάμεσα στην αναλυτική περιγραφή των ποδοσφαιρικών ημερών που σημάδεψαν την άνοδο και την πτώση της φήμης του διάσημου προπονητή. Παρατίθεται πλούσιο φωτογραφικό και βιβλιογραφικό υλικό.

Δημήτρης Ψαρράς, Ο αρχηγός, Το αίνιγμα του Ν.Μιχαλολιάκου, εκδ. Πόλις
Ο δημοσιογράφος Δημήτρης Ψαρράς συνεχίζει την έρευνά του για την  Χρυσή Αυγή και σε αυτό το βιβλίο του ερευνά αποκλειστικά το ποιόν , τις απόψεις και την εξουσία του αρχηγού της Χρυσής Αυγής Νίκου Μιχαλολιάκου. Ο αρχηγός από το ίδιο το καταστατικό της ΧΑ είναι απόλυτος κυρίαρχος, χωρίς αντιπροέδρους, αντικαταστάτες , αναπληρωτές κ.λπ. Ο ίδιος έχει φροντίσει στη διάρκεια της ωρίμανσης του «κόμματος» του να διώξει ως προδότες όλους όσοι κατά καιρούς αμφισβήτησαν την θέση του. Ο Δ. Ψαρράς υποστηριζόμενος από πλήθος ντοκουμέντων αποδεικνύει το ναζιστικό πρόσωπο του Μιχαλολιάκου, αλλά και των κοντινών του ανθρώπων, της οικογένειας του και των στελεχών της ΧΑ. Αναφέρεται αναλυτικά σε πολλά ντοκουμέντα που αποδεικνύουν ότι στόχος του αρχηγού είναι χρησιμοποιώντας τα μέσα που του δίνει η κοινοβουλευτική δημοκρατία να την καταλύσει πραξικοπηματικά. Στο επιλογικό κεφάλαιο ο συγγραφέας – ερευνητής  σημειώνει τις ενέργειες στις οποίες επιδίδεται ο αρχηγός για να εδραιώσει τη θέση του, καθώς η δίκη της ΧΑ δεν έχει λήξει ακόμα, να αποθαρρύνει τις προσπάθειες  ανταρσίας, και να ετοιμάσει το μελλοντικό ναζιστικό πρόσωπο της ομάδας.

Γιώργος Σεφέρης, Μέρες Η΄, εκδ.Ίκαρος
Από τις 2 του Ιανουαρίου 1961 έως τις 16 Δεκεμβρίου 1963 ο ποιητής Γιώργος Σεφέρης καταγράφει σε σύντομες σημειώσεις σκέψεις και γεγονότα. Οι περισσότερες αφορούν τους δεκαοκτώ μήνες που ο Σεφέρης υπηρέτησε ως πρέσβης στη Μ. Βρετανία. Ο Σεφέρης είχε προϋπηρετήσει ως διπλωμάτης στην ελληνική πρεσβεία έτσι όταν  ανέλαβε πρέσβης είχε ήδη γνωρίσει καλά τον αγγλικό πολιτικό κόσμο και τις μηχανορραφίες του. Το Κυπριακό που βρισκόταν εν εξελίξει και ενδιέφερε ιδιαίτερα το Ηνωμένο Βασίλειο ήταν ένα μεγάλο αγκάθι. Αλλεπάλληλες συσκέψεις, σχέδια  και μυστικές διαβουλεύσεις μεταξύ της τετράδας  των άμεσα ενδιαφερομένων (Τουρκίας, ΗΒ, Κύπρου και Ελλάδος) απασχολούσαν την καθημερινότητα του Σεφέρη. Από την άλλη μεριά είχε ήδη δημοσιεύσει ποιήματά του στο Λονδίνο, είχε γίνει γνωστός ως ποιητής και είχε συνδεθεί με εξέχουσες προσωπικότητες του πνεύματος. Ο χρόνος του είναι αφιερωμένος περισσότερο στην πολιτική αλλά ενδιαμέσως (κυρίως με τα ταξίδια του στην Ελλάδα) βρίσκει ευκαιρία για παρατηρήσεις κοινωνικού, λογοτεχνικού, μεταφραστικού, φυσιολατρικού κ.λπ χαρακτήρα. Πάντα με τον καίριο, στακάτο, ρεαλιστικό λόγο που διακρίνουμε και στους προηγούμενους επτά τόμους των Ημερών του.

Στρατής Στρατήγης, Αστυγραφία, Η ζωή μου, η Αθήνα, η πολιτική, εκδ.Παπαδόπουλος
Ο συγγραφέας αστός και αθηναίος αλλά και πολιτικός καταγράφει τις αναμνήσεις του. Τελευταία φορά που τον ακούσαμε ήταν όταν προήδρευε της Επιτροπής Ολυμπιακών Αγώνων λίγο πριν αναλάβει η δυναμική Γιάννα Αγγελοπούλου. Όμως η προσωπική του ιστορία πάει πολύ πίσω, αρχίζει στη δεκαετία του 40 για να καταλήξει σήμερα σε αυτό το βιβλίο με προσωπικές μαρτυρίες. Διανοούμενος, με πλούσιες κοινωνικές σχέσεις, βασιλόφρων και προοδευτικός, έζησε όλη την ταραγμένη εποχή του μεταπολέμου, πάντα μέσα στην Αθήνα που αγαπούσε. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν οι μαρτυρίες του από την εποχή της χούντας, τη συμμέτοχή του στην αντιδικτατορική Εταιρεία Μελέτης Ελληνικών Προβλημάτων, τις σχέσεις του με άλλους επιφανείς δημοκράτες αντιστασιακούς, το κλίμα της εποχής.  Στην μεταπολιτευτική εποχή θα βρεθεί στέλεχος της ΝΔ και αργότερα της ΔΗΑΝΑ του Κ. Στεφανόπουλου.  Ανάμεσα στην πολιτική θα περιηγηθεί στις αναμνήσεις του με τους φίλους του καλλιτέχνες τον Μ.Κακογιάννη, τον Κ. Τρυπάνη και άλλους. Μια πλούσια ζωή σε μια ταραγμένη εποχή αφηγημένη  με ένα ήπιο βλέμμα και σταθερό δημοκρατικό προσανατολισμό.

Σωτήρης Παστάκας, Οδηγός επιβίωσης για νέους λογοτέχνες, εκδ. Απόπειρα
Θα έλεγα ότι μπορεί να διαβαστεί και ως Οδηγός για όλους τους λογοτέχνες μιας και οι επισημάνσεις του συγγραφέα αφορούν όχι μόνον τους νεότερους αλλά και τους παλιότερους όσο και τους εν δυνάμει λογοτέχνες. Ο Σ.Παστάκας καταγράφει όλες τις «ασχήμιες» των λογοτεχνικών επιδόσεων: τα τεράστια βιογραφικά που συνήθως είναι μεγαλύτερα από το ίδιο το έργο, την επιμονή των ποιητών να διαφημίζουν το ένα και μοναδικό βιβλίο τους με δεκάδες συνεντεύξεις, την ακρισία των κριτικών που μπορούν με ωραία λόγια να μιλούν για όλους, τους προλόγους φτασμένων συγγραφέων σε πρωτόλεια ποιήματα που εκθέτουν περισσότερο τον προλογίσαντα παρά τον συγγραφέα, τα ανόητα λογοτεχνικά παιχνίδια που αναπτύσσονται δίκην αλυσίδας στο fb, την ναρκισιστική φωτογραφία που σε μεγάλο μέγεθος κοσμεί το εξώφυλλο των βιβλίων, την ευκολία με την οποίαν γράφονται τα ποιήματα και την έπαρση όσων τα γράφουν εν μία νυκτί κ.τ.λ. Με χιούμορ και αγάπη για το λογοτεχνικό «άθλημα» ο συγγραφέας επισημαίνει και υπογραμμίζει αλήθειες που μπορεί να σώσουν τον νεοσσό της λογοτεχνίας.

Νίκος Καββαδίας, Ο αρμενιστής ποιητής, εισαγωγή- έρευνα-κείμενα: Μιχάλης Γελασάκης, εκδ. Άγρα
Μπορεί να είναι πολύ δημοφιλής ο Νίκος Καββαδίας, ιδίως ανάμεσα στους νέους, αλλά πολλά στοιχεία του χαρακτήρα και της ζωής του είναι ακόμα άγνωστα. Με τον τόμο αυτό, στον οποίον περιλαμβάνονται πολλά ντοκουμέντα για τον ποιητή, μπορεί ο αναγνώστης να τον πλησιάσει περισσότερο , καθώς θα μυηθεί σε άγνωστες πλευρές της ζωής του.  Περιλαμβάνει συνεντεύξεις, αλληλογραφία, μαρτυρίες, τον  ναυτικό του φάκελο και άλλα τεκμήρια από τον μουσικό παραγωγό – ερευνητή Μιχάλη Γελασάκη. Στα επί μέρους κεφάλαια : Η αγάπη του για την θάλασσα και η αντιπάθεια του στον «στεριανό» πολίτη. Οι πολύπλευρες σχέσεις του με άλλους πνευματικούς ανθρώπους και τον σεβασμό που είχε εμπνεύσει σε πολλούς από αυτούς. Η αλληλογραφία του με τον Καίσαρα Εμμανουήλ, τον Καραγάτση, τον Τσίρκα, τον Άγγελο Σικελιανό, τον Κοτζιούλα και άλλους που φανερώνει τις εκλεκτικές του συγγένειες αλλά και τον πνευματικό διάλογο γύρω από το έργο του. Η αδελφή του Τζένια Καββαδία σε ένα εκτενές κείμενο δίνει ορισμένες ερμηνείες ορισμένων στίχων του ποιητή που κατά καιρούς έχουν προβληματίσει για  τις αναφορές τους. Οι πολυάριθμοι φίλοι της ποίησης του Ν. Καββαδία θα ανακαλύψουν στον τόμο αυτό και μερικά ανέκδοτα ποιήματά του, που δημοσιεύονται για πρώτη φορά. Πλούσιος τόμος για ένα πλούσιο έργο.

Θάνος Μ. Βερέμης-Γιάννης Σ. Κολιόπουλος – Ιάκωβος Δ.Μιχαηλίδης, 1821, Η δημιουργία ενός έθνους κράτους, Μεταίχμιο
Μπαίνουμε στο 2019, μας χωρίζουν μόνον δύο χρόνια από την μεγάλη επέτειο των 200 χρόνων από την σύσταση του ελληνικού κράτους. Το 1812 είναι μια περίοδος σχολιασμένη αλλά όχι ιδιαίτερα  γνώριμη στο ελληνικό κοινό, πέρα από μύθους και γενικότητες. Η τριάδα των ιστορικών του βιβλίου αυτού καταθέτει μια εισαγωγή σε αυτή την σημαντική για τους έλληνες ημερομηνία. Τα πρώτα χρόνια του νέου έθνους δεν ήταν καθόλου ανέφελα.  Δύο εμφύλιοι, δυο δάνεια που κανείς δεν ξέρει ακριβώς πώς χρησιμοποιήθηκαν, προσπάθειες συνταγματικού εκσυγχρονισμού, η διαμάχη παλαιών πολεμιστών και σύγχρονων μεταρρυθμιστών, ένας άτυχος πρώτος κυβερνήτης, πολιτικές έριδες, πολιτικές φατρίες συνδεδεμένες με τις μεγάλες δυνάμεις και ένα όραμα που έμοιαζα πολύ δύσκολο να γίνει πραγματικότητα. Οι τρεις ιστορικοί θέτουν με αυτό το πόνημα τα θεμέλια κατανόησης της δυσκολίας να στηθεί στα πόδια του νέο ελληνικό έθνος. Περισσότερα γι αυτήν την εποχή μπορεί να βρει ο αναγνώστης στην πλούσια σχετική βιβλιογραφία στο τέλος του βιβλίου.
 https://www.oanagnostis.gr/15-non-fiction-%ce%b5%cf%80%ce%b9%ce%bb%ce%bf%ce%b3%ce%ae-%ce%b1%cf%80%cf%8c-%cf%84%ce%bf%ce%bd-%ce%b3%ce%b9%ce%ac%ce%bd%ce%bd%ce%b7-%ce%bd-%ce%bc%cf%80%ce%b1%cf%83%ce%ba%cf%8c%ce%b6%ce%bf/?fbclid=IwAR1YMqNQzwi4XpyrxTDFvmKJdEMZ1EzB1AMboKlXBh1XgnqRT0H-qRPHJNg