10.8.20

Συμφωνική λογοτεχνία σε 116 σελίδες

Αγγελος Αναστασόπουλος
Απέχει από οτιδήποτε έχετε διαβάσει μέχρι σήμερα. Ο συγγραφέας παίζει με τους αναγνώστες του και τους λούζει με ένα κάρο λογοτεχνικούς όρους και τεχνικές. Δεν κοροϊδεύει, ούτε χλευάζει τη λογοτεχνία και τα αναγνώσματά μας. Τους κάνει τσαλιμάκια, σε ένα μοναδικό δείγμα μεταλογοτεχνίας. Πόσες σελίδες πρέπει να έχει ένα καθωσπρέπει βιβλίο; Τουλάχιστον εκατόν είκοσι. Και εμένα, εντάξει, μην με πιστέψετε. Αυτό το λέει ο Νίκος Παπαδόπουλος, συγγραφέας του βιβλίου «Κάτι το Τραγικόν», από τις εκδόσεις «Ο Μωβ Σκίουρος». Για να το λέει αυτός, έτσι θα είναι. Πάμε να ξεφυλλίσουμε λίγο το βιβλίο του. Μάλιστα. Τελειώνει στις 116 σελίδες. Το «Κάτι το Τραγικόν»
απέχει από οτιδήποτε έχετε διαβάσει μέχρι σήμερα. Ο συγγραφέας παίζει με τους αναγνώστες του και τους λούζει με ένα κάρο λογοτεχνικούς όρους και τεχνικές. Δεν κοροϊδεύει, ούτε χλευάζει τη λογοτεχνία και τα αναγνώσματά μας. Τούς κάνει τσαλιμάκια, σε ένα μοναδικό δείγμα μεταλογοτεχνίας. Παρέα με μια παλιά συμμαθήτρια, κόρη ενός αγενούς στρατιωτικού, με έναν αποθανόντα θείο, τον μπαρμπα-Γκρέγκορι, που ζαχαρώνει τις ιερόδουλες, τον φαντάρο που πουλούσε εισιτήρια στην είσοδο του Πολεμικού Μουσείου και κάποιον Περικλή Πετρόπουλο, πηγαίνουμε ένα ταξίδι μέσα από τα μάτια του αφηγητή. Θα αναρωτιέστε τώρα πού βγάζει αυτή η ιστορία και πώς συνδέονται αυτοί οι χαρακτήρες. Είναι πολύ απλό: δεν συνδέονται. Και εκεί έγκειται η μοναδικότητα αυτού του βιβλίου. Η μοντέρνα λογοτεχνία πολλές φορές έχει βγάλει στην άκρη την ομορφιά της γλώσσας για χάρη της πλοκής. Τα δυο στοιχεία δεν αντιμετωπίζονται ως ίσα. Η πένα του συγγραφέα θεωρείται στην καλύτερη ένα ωραίο συνοδευτικό, η μπάλα παγωτό καϊμάκι που θα απογειώσει την καρυδόπιτα, η οποία παραμένει πρωταγωνίστρια. Στη χειρότερη, είναι κομπάρσος στο ίδιο της το έργο. Ενα μέσο για να έρθει η πλοκή στα μάτια μας. Δεν ήταν πάντα έτσι. Στον «Φράνκενσταϊν» της Μέρι Σέλεϊ, η δομή μιας πρότασης έχει την ίδια αξία με το νόημα που γεννά η τοποθέτηση γραμμάτων σε σειρά. Στον «Φύλακα στη Σίκαλη» του Τζ. Ντ. Σάλιντζερ, η γλώσσα είναι πρωταγωνίστρια σε τέτοιο βαθμό που μια κακή μετάφραση μπορεί να καταστρέψει το έργο. Αυτό συμβαίνει και εδώ. Το «Κάτι το Τραγικόν» κάνει παιχνίδι με τις λέξεις και τις έννοιες. Αν σε κάποια στιγμή ξεπηδήσει και κάποια ενδιαφέρουσα ιστορία, μια ανθυποπλοκή που σε κερδίζει, δεν μπορώ παρά να το αποδώσω σε ατύχημα. Γιατί το νόημα δεν είναι αυτό. Δεν είναι οι χαρακτήρες που σε κάνουν να διαβάσεις μονορούφι το βιβλίο. Το βαθύ του χιούμορ προκύπτει από τον συνδυασμό της σάτιρας των λογοτεχνικών τεχνικών, με μια σχεδόν γουντιαλενική νευρικότητα του αφηγητή, πασπαλισμένη διάσπαρτα από την πρώτη ώς την 116η σελίδα (για να μην ξεχνιόμαστε). Και όλο αυτό δοσμένο από έναν άνθρωπο που προφανώς αγαπά τη γλώσσα και ξέρει να τη χειρίζεται με μαεστρία. Να το πω τώρα; Θα το πω. Το «Κάτι το Τραγικόν» δεν είναι για όλους. Κανένα βιβλίο δεν είναι, αλλά σε αυτήν την περίπτωση τα προαπαιτούμενα θεωρώ ότι είναι μια ιδέα περισσότερα. Οσο περισσότερο έχει διαβάσει κανείς, όσο πιο ευρύ είναι το φάσμα που έχει καλύψει ως αναγνώστης, τόσο περισσότερο θα απολαύσει αυτό το βιβλίο. Τόσο περισσότερα από τα αναγνώσματά του θα βρει στις 116 σελίδες του Νίκου Παπαδόπουλου. Αν το πιάσετε στα χέρια σας, θα καταλάβετε ότι το «Κάτι το Τραγικόν» είναι κάτι το μαγικόν.
https://www.efsyn.gr/nisides/250736_symfoniki-logotehnia-se-116-selides

Δεν υπάρχουν σχόλια: