Πέθανε το 2016 (12/7) ο Δ. Ν. Μαρωνίτης, σπάνιος πανεπιστημιακός δάσκαλος, χαλκέντερος μεταφραστής, επιδραστικός κριτικός, μαχητικός διανοούμενος, διά βίου ενεργός πολίτης ― φίλος της καρδιάς και πολύτιμος, επί χρόνια, συνεργάτης του περιοδικού Εντευκτήριο. Ο Δημήτρης Μαρωνίτης, δευτερότοκο παιδί της Αναστασίας Χατζηκυριάκου, από το Πυργί της Μικρασίας, και του Νικόλαου Μαρωνίτη, από τη Θράκη, γεννήθηκε στις 22 Απριλίου 1929 στη Θεσσαλονίκη, σε μια πάροδο της οδού Σοφοκλέους, μεταξύ Κασσάνδρου και Αθηνάς. Τελείωσε το 17ο Δημοτικό Σχολείο, στην Αγίου Δημητρίου και το 1939 μπήκε, κατόπιν εξετάσεων, στο Πειραματικό Γυμνάσιο του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Αποφοίτησε από τη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου
Θεσσαλονίκης το 1952 και από το 1953 μέχρι το 1959 απασχολήθηκε ως άμισθος βοηθός του Γιάννη Κακριδή, εργαζόμενος παράλληλα, για τον βιοπορισμό του, στη Μέση Εκπαίδευση, στο Δελασάλ και στη Γερμανική Σχολή. Κατόπιν, έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο Μάιντς της Γερμανίας, με υποτροφία του Ιδρύματος Humboldt von Stiftung, νυμφεύθηκε την Ανθή Τσαπούλη (με την οποία απέκτησαν δύο κόρες, την Εριφύλη και τη Νίκη), ολοκλήρωσε τη διδακτορική του διατριβή με θέμα το ύφος του Ηροδότου, που την υποστήριξε το 1961, και τρία χρόνια αργότερα υποστήριξε τη διατριβή του για υφηγεσία, υπό τον τίτλο «Εισαγωγή στον Ηρόδοτο». Το καλοκαίρι του 1969, δεύτερη χρονιά της χούντας, απολυμένος ήδη από το Πανεπιστήμιο εξαιτίας των τολμηρών του διαλέξεων στο αμφιθέατρο της Φιλοσοφικής, συλλαμβάνεται και κρατείται επί έναν μήνα στην Ασφάλεια της Θεσσαλονίκης. Τον Φεβρουάριο 1971 συλλαμβάνεται για δεύτερη φορά, τώρα από την ΕΣΑ, και κρατείται επί δέκα μήνες στον Κορυδαλλό. Όταν δεν είναι στη φυλακή, καταφέρνει, παρά τις δυσκολίες της εποχής, να γράψει μια συλλογή δοκιμίων (Ανεμόσκαλα), ένα βιβλίο για τον Όμηρο και προσωπικές σκέψεις ως εισαγωγή σε μια συλλογή ελληνικών και ξενόγλωσσων δοκιμίων περί Ανθρωπισμού. Αμετανόητος, δημοσιεύει στο Βήμα (με το οποίο έχει αρχίσει [το 1971] συνεργασία ως επιφυλλιδογράφος, δραστηριότητα που ακμαία συνεχίστηκε μέχρι τον θάνατό του), δημοσιεύει λοιπόν αιχμηρά άρθρα κατά του δικτατορικού καθεστώτος, με αποτέλεσμα να συλληφθεί για τρίτη φορά, τον Μάρτιο 1973, και να παραμείνει επί έξι μήνες σε κελί του ΕΑΤ-ΕΣΑ, όπου υπόκειται σε βασανιστήρια. Στη διάρκεια αυτού του τελευταίου, εξοντωτικού, εγκλεισμού του γράφει πάνω σε χαρτοπετσέτες το μικρό ημερολόγιο φυλακής Μαύρη Γαλήνη. Με τη μεταπολίτευση, ορίζεται για λίγους μήνες ειδικός σύμβουλος του υπουργείου Παιδείας, με κύριο αντικείμενο την αποχουντοποίηση, και τον Νοέμβριο του 1974 επανέρχεται ως εντεταλμένος υφηγητής στη Φιλοσοφική Θεσσαλονίκης, όπου τον επόμενο χρόνο εκλέγεται καθηγητής στην Α΄ έδρα Κλασικής Φιλολογίας. Το 1977 δημοσιεύει την πρώτη του μεταφραστική δοκιμή στην Οδύσσεια. Το 1981 του απονέμεται κρατικό βραβείο δοκιμίου για το βιβλίο του Όροι του λυρισμού στον Οδυσσέα Ελύτη. Αν και κλασικός φιλόλογος, μιλάει στα πανεπιστημιακά του μαθήματα και για νεοελληνική ποίηση και πεζογραφία, γράφει και εκδίδει βιβλία για τον Σολωμό, τον Καβάφη, τον Σεφέρη, τον Ρίτσο, τον Πατρίκιο, τον Σινόπουλο, τον Σαχτούρη, τον Χειμωνά, τη Λαϊνά, τον Δημητριάδη και άλλους. Ορίζεται μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης (ιδιότητα που θα διατηρήσει επί 11 χρόνια) και το 1989 αναλαμβάνει για μικρό διάστημα γενικός διευθυντής του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, θέση από την οποία παραιτείται λόγω των αντιδράσεων που προκαλούν στο συντηρητικό κατεστημένο των ηθοποιών του θεάτρου αλλά και της πόλης οι τολμηρές πρωτοβουλίες και προθέσεις του. Το 1990 εκδίδεται από τη «Στιγμή» η πέμπτη ραψωδία της Οδύσσειας (με εικονογράφηση του Κώστα Τσόκλη), ενώ τον επόμενο χρόνο αρχίζουν να κυκλοφορούν από τον Καστανιώτη, σε 24 διαδοχικά τεύχη, οι ισάριθμες ραψωδίες της Οδύσσειας ― η έκδοση θα ολοκληρωθεί το 2001. Στο μεταξύ, το 1994 αναλαμβάνει πρώτος πρόεδρος και γενικός διευθυντής του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας· η επτάχρονη θητεία του στο Κέντρο θα αποδώσει 37 ερευνητικά και συγγραφικά προγράμματα για την ελληνική γλώσσα και τη διδασκαλία της, καθώς και αξιοπρόσεκτο εκδοτικό έργο. Λίγο αργότερα, στο πλαίσιο του Κέντρου Εκπαιδευτικής Έρευνας, αναλαμβάνει επιστημονικός υπεύθυνος και συντονιστής του προγράμματος «Αρχαιογνωσία και Αρχαιογλωσσία στη Μέση Εκπαίδευση», επίσης με σημαντικό εκδοτικό έργο. Το 1996 συνταξιοδοτείται από το Πανεπιστήμιο. Το 1999, για την προσφορά του στα κλασικά γράμματα, εκδίδεται στη Γερμανία ο τιμητικός τόμος Ευφροσύνη. Το 2003 τιμάται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας με τον Ταξιάρχη του Φοίνικος, για την προσφορά του στα ελληνικά γράμματα και στον πολιτισμό. Το 2009, ακαταπόνητος, δημοσιεύει τον πρώτο τόμο της μεταφρασμένης από τον ίδιο Ιλιάδας και τρία χρόνια αργότερα τον δεύτερο. Ήταν νυμφευμένος με την Ανθή Τσαπούλη, με την οποία απέκτησαν δύο κόρες, την Εριφύλη και τη Νίκη. Δείτε εδώ https://www.youtube.com/watch?v=q3OyvX4B7vU&feature=emb_logo το "βίντεο" που δημιουργήθηκε από τον Γιώργο Κορδομενίδη. προκειμένου να χρησιμοποιηθεί στην εκδήλωση προς τιμήν του Δ. Ν. Μαρωνίτη που οργάνωσε ο Δήμος Θεσσαλονίκης τον Μάιο του 2013, στο πλαίσιο της Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου Θεσσαλονίκης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου