Ξεκίνησα να διαβάζω το νέο βιβλίο της Πόλυς με ανερχόμενη, κλιμακούμενη έξαψη. Τα χρόνια μου πια έχουν περάσει κι έχω μάθει να διαχειρίζομαι την αναστάτωση που μου δημιουργεί η ανάγνωση διαβάζοντας αργά κι όχι με βιασύνη και ταχύτητα. Οπως όταν πίνεις κάτι που σου αρέσει πολύ: γουλιά- γουλιά η απόλαυση διαρκεί κι η βραδύτητα την κάνει βαθύτερη… Τα κείμενα που περιέχονται σ’ αυτόν τον κομψό τόμο κατά καιρούς τα είχα διαβάσει, όχι όλα μα πολλά. Να πω ότι η εμπειρία της έντυπης ανάγνωσης για μένα είναι διαφορετική σε ό,τι αφορά τον βαθμό πρόσληψης, κατανόησης κι, εντέλει, απόλαυσης του κειμένου. Δεν θα σταθώ εδώ: ήδη άνοιξε μια ενδιαφέρουσα κουβέντα γι’ αυτό στον «τοίχο» της Πόλυς. Αυτό που μετρά για μένα πιο πολύ είναι κάτι που έχω
συναντήσει προφανώς και σ’ άλλα κείμενα: να περνά το χέρι του συγγραφέα πάνω από τον τόπο και το τοπίο και να αποκτούν και τα δυο νόημα. Εννοώ, να βυθίζονται αίφνης και τα δυο στην ιστορία γεγονότων, γραφής, μεταγραφής, ανθρώπων και να αποκτούν υπόσταση, που με την σειρά της δημιουργεί μια άλλη ιστορία κι ένα καινούργιο νόημα. Εδώ έχουμε δυο ομάδες κειμένων: ο μισός τόμος ο ορθός/ ανάποδος αφορά ελληνικά τοπία και τόπους της Αθήνας, κυρίως. Ο άλλος μισός ο ανάποδος/ ορθός τοπία και τόπους της Μ. Βρετανίας, Αγγλίας και Σκωτίας. Ορθώς το καταλάβατε: η Πόλυ είναι flâneur. Μια πλάνης στην πόλη και στην εξοχή, στην πατρίδα της και στην Μ. Βρετανία. Περπατά. Περπατά πολύ. Με τα πόδια και με αυτοκίνητο. Και στις δυο περιπτώσεις όμως περπατά, γιατί και στις δυο περιπτώσεις επιβραδύνει τον χρόνο στον ρυθμό του περιπάτου, στον ρυθμό της ανάσας. Ετσι τα μάτια της καθαρίζουν και βλέπει. Και βλέπει στην περιπλάνησή της αυτή με το δικό της και με των μηχανών της το βλέμμα. Κι αυτό το βλέμμα μεταμορφώνει τα πάντα: ρημαγμένοι μαντρότοιχοι, ένα σκυλί στο σκυλόσπιτό του και μια τριανταφυλλιά σε μικρή αγγλική λουτρόπολη γίνονται φορείς μνήμης, αναμνήσεων, πορεία στον χρόνο, γίνονται συγγραφείς, γίνονται στίχοι, γίνονται πίνακες και νότες, γίνονται ερμηνεία του τόπου, των ανθρώπων που έζησαν, εμπνεύστηκαν, έγραψαν εκεί, αλλά, πού και πού, ερμηνεία και κατανόηση κερδισμένη και του εγώ της αφηγήτριας-συγγραφέως. Γιατί από ένα δέντρο στην αγγλική εξοχή ξεπηδά μια παπαδιαμαντική βασιλική δρυς κι ένα σπίτι στην οδό Μονεμβασιάς γίνεται απόσπασμα από διαδρομές στο προυστικό Μπαλμπέκ. Κι απ’ αυτή τη διαπήδηση γεννιέται μια άλλη πραγματικότητα περιέχουσα και περιεχόμενη (σε) θραύσματα του νοήματος του κόσμου. Εμένα αυτό με συγκλονίζει: το τοπίο που είναι απλώς (χρησιμοποιώ πολύ συνειδητά τον όρο) φύση δεν είναι λίγο, αλλά δεν είναι αρκετό. Ε, η Πόλυ κάνει αυτό! Παίρνει το τοπίο και το ενώνει με την ανθρώπινη δράση: λογοτεχνικές αναφορές, εμμονική(;) αναζήτηση και εύρεση λογοτεχνικών ηρώων και δημιουργών, αρώματα που ξεχύνονται από τα βιβλία και διαχέονται με τα αρώματα του τόπου. Αισθάνομαι να απλώνουν ρίζες και να ξεπετάγονται κλαδιά που, υπόγεια και υπέργεια, συνδέουν και συσχετίζουν κόσμους: τη φύση με την ανθρώπινη δημιουργία. Στη μικροφόρμα της περιηγητικής μαρτυρίας, της flanerie, που είναι σπάταλη σε χρόνο, αναμνήσεις, κινήσεις παλιρροϊκές του μεστού πνεύματός της, εικόνες ξεπηδούν. «Μπορώ να ανασύρω εικόνες επ’ άπειρον» ισχυρίζεται, για μένα, απολύτως πειστικά. Κι αυτό το απίστευτο έδαφος και υπέδαφος γνώσεων, πληροφοριών, εμπειριών, αισθαντικότητας και ευαισθησίας της ματιάς και των κυματισμών του πνεύματος που έχει καλλιεργήσει, έρχεται ως δώρο και φωτίζει σκοτεινές γωνιές του νου μου, με ταξιδεύει σε τόπους, με κάνει να δω τα τοπία με βλέμμα εμβαπτισμένο σε μια άλλη κολυμβήθρα του Σιλωάμ, θεραπευτική και ζωοδότρα. Μ’ αρέσει πολύ που Ελληνες συγγραφείς, όπως η Πόλυ κι ο Νικήτας Σινιόσογλου στο «Λεωφόρος ΝΑΤΟ», καταφεύγουν στην ταξιδιωτική, flanerie λογοτεχνία (στην διεσταλμένη εκδοχή της για τον Σινιόσογλου, όχι για την Πόλυ), ακολουθώντας τη μεγάλη παράδοση του Patrick Leigh Fermor, στην υβριδική μικροδομή της. Νομίζω πλουτίζουν τον κόσμο μας και τη ματιά μας. Και θα μου άρεζε πολύ η Πόλυ να μας δώσει κι άλλα τέτοια βγαλμένα απ’ τα χρυσά της τα χεράκια κείμενα.
*Φιλόλογος
https://www.efsyn.gr/node/254558
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου