Δήμητρα Κουβάτα, Καθαρό οινόπνευμα, Μανδραγόρας, 2020
Επιγραμματικά οι σκέψεις μου χάριν συντομίας.
- Φερτά υλικά και Έως την πέτρα οργωμένα, οι δύο ενότητες της συλλογής με ορατή τη θεματική διάκριση ανάμεσά τους: απ’ τη μια ο θάνατος και απ’ την άλλη ο έρωτας. Κάθε ποίημα είναι βάμμα, φωτίτσα και σφηνάκι. Ακριβέστερα, κάθε ποίημα είναι το βάμμα ή το σφηνάκι, όταν σβήνει η φωτίτσα.
- Ένα προσκλητήριο απόντων τα πιο πολλά ποιήματα δίχως να ανακουφίζεται ο φόβος του θανάτου και να μετριάζεται η οδύνη της απώλειας. Τα ποιήματα επιμένουν να βογκούν χαμηλόφωνα απ’ τον πρώτο μέχρι τον τελευταίο στίχο. Εδώ η ποίηση ομολογεί και δείχνει τις πληγές της.
- Υπό μορφή μονόπλευρου διαλόγου η συνήθης εκφορά του λόγου με αποδέκτη ένα απόν πρόσωπο, που σωπαίνει. Η εκ προοιμίου επίγνωση αυτής της σιωπής προσδίδει μια τραγικότητα στο εγχείρημα της επικοινωνίας. Η μοναξιά σφίγγει από παντού το ποιητικό υποκείμενο.
- Καθρέφτης του ποιητικού εγώ τα γύρω πράγματα – δέντρα, κήποι, σιταροχώραφα, τοίχοι, ρούχα μιλούν για την κατάστασή του. Η αλληγορία, η μεταφορά και οι συμβολισμοί λειτουργούν σαν μηχανισμοί άμυνας και σαν τεχνικές προβολής. Το ποιητικό εγώ αυτοθεωρείται μέσα απ’ τη ματιά του στον γύρω κόσμο.
- Στον τελευταίο στίχο ή στους τελευταίους στίχους η κορύφωση του ποιήματος, όπου και η βασική ιδέα του. Το σωρευμένο νόημα φτάνει σε μια πύκνωση που εκρήγνυται σαν ομολογία, δήλωση, αποκάλυψη. Τα περισσότερα απ’ τα ποιήματα κλείνουν με μια ανακοίνωση οδύνης.
- Εικονοπλαστική και δομική ως προς τη λειτουργία της η παρομοίωση, επιτελεί καίριο ρόλο. Τοποθετημένη στο μέσο του ποιήματος εικονογραφεί και αρμολογεί το έναυσμα με την κατάληξη, μέσα από μια συνειρμική διήθηση που βαθαίνει και πλαταίνει την κοίτη του νοήματος.
- Μυρωδιές από χώμα και δέντρα, τοπία με πέτρες και βράχια, εικόνες από γυμνές κορφές και κίτρινα σταροχώραφα. Η πρώτη αίσθηση αφήνει την εντύπωση της τραχύτητας, πίσω απ’ την οποία λανθάνει πάντα ένας λυρισμός με σφιγμένα δόντια. Ο Μπράβος και ο Γκανάς είναι σχολεία ύφους – και όχι μόνο.
- Χαμηλόφωνος και συγκρατημένος ο ποιητικός λόγος, κουβαλά συναισθηματικά φορτία δίχως φλυαρίες, υπερβολές και ακκισμούς. Εκτελεί πειθαρχημένα, οικονομημένα και ρυθμικά τον ρόλο του και μόνο όταν πρέπει ξεσπά, εκρήγνυται και κραυγάζει.
- Περιττό ό,τι και κι αν γράφεται για ένα ποίημα, όταν το ίδιο το ποίημα μιλά τόσο όμορφα για τον εαυτό του:
Αν εξαιρέσεις τα κεντητά τραπεζομάντηλα
και τ’ αρραβώνα όσα χρυσαφικά
τίποτα άλλο,
μάνα,
δεν σου αξιώθηκα.
Τις μάνες ο κόσμος αποχαιρετά
με κοπετούς και βόγγος.
Με τα σανδάλια τα εξώφτερνα εγώ,
μάνα,
βουβή
σε κήδεψα.
Βραχνό πουλί, πάντα σε λάθος τόνο.
Όπως τα έλεγες
μάνα μου,
αποδείχτηκα.
Κοινωνικής μαθήσεως ανεπίδεκτη.
Κράτησα όλες τις κραυγές για τα ποιήματα.
(Βραχνό πουλί, σελ. 19)
- Είτε φαρμακευτικό για τις πληγές είτε φωτιστικό για το σκοτάδι είτε αλκοολούχο για τις οδύνες σε κάθε περίπτωση είναι καθαρό το οινόπνευμα αυτής της συλλογής. Ενδείκνυται δε για πολλές πληγές, σκοτάδια και οδύνες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου