Σωτήρης Παστάκας [Ο Μάρκος Μέσκος και η στενωπός της ποίησης]

Μην ακολουθείς το μονοπάτι για να πας εκεί όπου μπορεί να σε οδηγήσει. Αντίθετα, πήγαινε από εκεί που δεν υπάρχει μονοπάτι και άφησε το χνάρι σου», έλεγε ο Ραλφ Ουάλντο Έμερσον, όταν ακόμα υπήρχαν λίγα μονοπάτια και η Αμερικάνικη Δύση ήταν μια ανεξερεύνητη ήπειρος. Σήμερα, τη λέξη «μονοπάτι» δεν την ξέρει κανένας: στριμώχνονται όλοι στον ίδιο κεντρικό δρόμο πατείς με πατώσε, εγγράφονται σε κύκλους και σε πολυγωνικά τρίγωνα και στήνουν επικερδείς πυραμίδες. Αναζητούν να διασωθεί το ονοματάκι τους μέσα από τις αναφορές τρίτων: εκπροσώπων τάχαμου που μοιράζουν αξιώματα και βραβεία και συμμετοχές σε φεστιβάλ ποίησης δήθεν, και σε φυλλάδες που εκδίδονται μόνο βάσει μπλακ λιστ με ονόματα ανεπιθυμήτων. Τους συγχωρούμε γιατί δεν έχουν διαβάσει τον Έμερσον.

Ο Έζρα Πάουντ, γνώριζε τον Έμερσον και σίγουρα γνώριζε από στενά μονοπάτια στην ύπαιθρο. Στην «Αλφαβήτα της ανάγνωσης» λοιπόν, ο στενός ορεινός δρόμος καθορίζει το έργο του ποιητή. Ο Πάουντ διακρίνει λοιπόν τους ποιητές σε δύο κατηγορίες (κι αυτό δεν είναι ανέκδοτο): σ’ αυτούς που ανοίγουν δρόμους, δημιουργούν μονοπάτια, χαράζοντας με το βαρύ σπαθί τους δρόμους σε αδιάβατα μέρη, κλαριά, δέντρα, κι ότι βρεθεί μπροστά τους, χωρίς έλεος χωρίς αιδώ. Το σπαθί που τόσο πολύ αγάπησε ο Μπόρχες. Και δεύτερον, οι ποιητές που ακολουθούν το μονοπάτι που χάραξε κάποιος άλλος. Αυτοί οι δεύτεροι είναι οι επίγονοι. Αυτοί που διεκδικούν και μοιράζονται μεταξύ τους βραβεία και θώκους. Όσοι γράφουν τέλος πάντων μες στον ορίζοντα αναμονής των μετρίων. Όσοι προβάλλονται, και συνεντευξιάζονται και δεν ξέρω κι εγώ τι άλλο… αγνοώντας παντελώς ατραπούς, δρομάκια, δρομίσκους και στενωπούς.
Ο Μάρκος Μέσκος δεν γνώριζε πως άνοιγε μονοπάτια με την ποίησή του. Όντας υμνητής των στενωπών, κι ακάματος περιπατητής στα σύνορα της γλώσσας δεν συγχρωτίστηκε απλώς με τους  Αναγνωστάκη, Κύρου, Γκόρπα, Θασίτη, Γονατά, Μπράβο, όπως σημειώνει ο Κώστας Δεσποινιάδης («‘Εξοδος Κινδύνου», Πανοπτικόν, 2016), αν και για το Μέσκο θα έπρεπε να αναφερθούμε  σε γενεαλογίες και πνευματικές συγγένειες αρκετών άλλων, λιγότερο ή  περισσότερο, στην πορεία της ζωής του. Ο Μέσκος δημιούργησε μια στρατιά από επιγόνους. Είναι ο κατά Πάουντ ποιητής που ανοίγει αδιάβατα μονοπάτια. Πόσοι και τόσοι ποιητές πάτησαν πάνω στο μονοπάτι του, είναι κοινό μυστικό. Καλά έκαναν και καλά κάνουν.
«Ευκολότερο είναι να περάσει καμήλα μέσα από την τρύπα μιας βελόνας παρά ένας ποιητής». Ή ποιητής είναι αυτός που περνάει μέσα από την τρύπα μιας βελόνας.

ΠΗΓΗ: Σωτήρης Παστάκας "Οδηγός επιβίωσης για νέους λογοτέχνες", #89, σελ. 187, Απόπειρα, 2018

Ο Μάρκος Μέσκος (1935-2019) είναι (όχι ήταν) βασικός άξονας στη νεοελληνική ποίηση. Ο ποιητής που δημιούργησε σωρεία επιγόνων· μέγιστη τιμή για έναν ποιητή.

https://exitirion.wordpress.com/2019/01/04/sotirios-pastakas-markos-meskos/?fbclid=IwAR3n88nyut908IH0EYs_wQNfQtzUNkmNYDBnDlLERaDvWnezGFtUK_AOSh8