9.1.19

Νεοελληνική Ποίηση διαρκώς ανθοφορούσα

  
Του Γιώργου Χ. Θεοχάρη*

Άνθιση διαρκής στο αειθαλές δέντρο της νεοελληνικής ποίησης σημειώνεται από την αρχή του νέου αιώνα. Με εκδοτική παραγωγή αξιοπρόσεκτη και παρουσίες νέων ποιητών και ποιητριών που καταθέτουν γραφή υποσχόμενη για το μέλλον, πλάι σε δόκιμους ποιητές που πατάνε σταθερά με τα δυο πόδια πια στην ποίηση πολύν καιρό τώρα.
Μια επιλογή από την εκδοτική παραγωγή της χρονιάς που τελειώνει προκύπτει με το προσωπικό μου κριτήριο, ξέροντας ότι ίσως διαφεύγουν της προσοχής μου και άλλες καλές φωνές.

Από το τίποτα έναν ολόκληρο κόσμο

Ο καλός πολυπράγμων γραφιάς Γιάννης Ευσταθιάδης με το Μάθημα Ωδικής (Μελάνι) δημιουργεί από το τίποτα έναν ολόκληρο κόσμο. Ο βορειοηπειρώτης Νίκος Κατσαλίδας με το βιβλίο Η χλόη της ανατριχίλας (Φοίνικας) υπηρετεί τον Έλληνα Λόγο με αξιοσύνη και ευλάβεια. Ο Σωτήρης Σαράκης, με τις Σημαντικές λεπτομέρειες (Κουκκίδα), επιβεβαιώνει την στερεότητα της ποιητικής του. Ο Κώστας Λάνταβος με την Καλημέρα (Γαβριηλίδης) καταθέτει γραφή στιβαρή στην απλότητά της και βάθους ουσιαστικού στη ρυθμικότητα της σημαντικής της. Τρίγλωσση συλλεκτική (ελληνικά, ισπανικά, αγγλικά) η νέα συλλογή του Αντώνη Δ. Σκιαθά Ο μόνος πιστός ένοικος (Πικραμένος). Ο Δημήτρης Κοσμόπουλος με το Θέριστρον (Κέδρος) με καλά επεξεργασμένα ποιήματα στον παλιό ρυθμό. Πολύ καλή ποίηση του πολυγραφότατου Θανάση Τριαρίδη στον τόμο Θα σας περιμένω - «ποιήματα» 2013-2018 (Gutenberg). Ο Τάκης Γκόντης με το Διαλείπον εκκρεμές (Γαβριηλίδης) μας δίνει καλά ποιήματα για τον γενέθλιο τόπο, στη Φλαμουριά της Έδεσσας, που διαβιώνει. 10 ανθογραφίες + το ποίημα δεν (αυτοέκδοση, χειροποίητη, σε οικιακό εκτυπωτή) τιτλοφορεί ο φυσιολάτρης Δαυίδ Μπάκας, δέκα εικόνες ενός ελικοειδούς φύτρου, σε καρτόνια με ένα ποίημα στην πλάτη κάθε εικόνας. Ακόμη μια καλή κατάθεση, με πολιτική ποίηση και ποιήματα υπαρξιακού αναστοχασμού, μας έδωσε ο καλός ποιητής Θοδωρής Βοριάς, με την πλακέτα Στιγμές από το ρεπερτόριο του θανάτου (Αυτοέκδοση).Ο Αργύρης Παλούκας συνεχίζει τον βέβαιο βηματισμό του με τη συλλογή Άνθρωποι που γελάνε (Κριτική) Φτηνό κρεβάτι (Πόλις) τιτλοφορεί το νέο βιβλίο του ο Δημήτρης Αθηνάκης με γραφή που γίνεται όλο και πιο διακριτή. Ο Ξάνθος Μαϊντάς με την Τριλογία 17 (Γαβριηλίδης) ανανεώνει την ποιητική του. Καλά ποιήματα του Γιώργου Γωνιανάκη στη συλλογή Τι είπε το ποτάμι (Στιγμή). Σύνθεση με σφιχτή δομή Οι ακαδημαϊκές σημειώσεις του Ίαν Μάρκεζιτς (θράκα) του Πέτρου Σκυθιώτη. Τέλος στην πανόδετη σειρά που θέσπισε τα τελευταία χρόνια ο Κέδρος εκδόθηκαν τα Ποιήματα 1969-1999 του Ντίνου Σιώτη, Συγκεντρωτική έκδοση ενός ποιητή της γενιάς του 1970 με θαλερή γραφή, που υπηρετεί από πολλά μετερίζια την ποίηση.

Γυναικεία ποιητική παραγωγή

Μα και η γυναικεία ποιητική παραγωγή, δοκιμασμένων φωνών, δεν έλειψε.
Εξαίσιας αισθητικής ποιητικές πρόζες συγκροτούν τη νέα συλλογή της Βίκυς Δερμάνη με τίτλο εύσαρκο κάτι σαν φως (Αω). Solidago είναι ο τίτλος του καινούργιου βιβλίου της Ασημίνας Λαμπράκου («Έβδομο βήμα»), όπου, μέσα από έναν λόγο ψυχικής εξομολόγησης σε μια περσόνα / σύμβολο, τη μυθολογική Νεφέλη, η ποιήτρια μας χαρίζει σπαράγματα, λες, ποιητικού δοκιμίου κοινωνιολογίας του έρωτα. Με τη συλλογή Στη φλέβα της πέτρας (βακχικόν) η Ειρήνη Παραδεισιανού μέσα από εικόνες δυστοπικές και μεταφορές κατορθώνει να συγκινεί και να τέρπει. Η καλή ποιήτρια Ειρήνη Βακαλοπούλου με τη συλλογή Η Επίσκεψη (Σαιξπηρικόν) είναι μια φωνή που έχει ήδη κατακτήσει περίοπτη θέση στην αρκετά μεγάλη ομάδα νέων ποιητριών που έκαναν την εμφάνισή τους τον 21ο αιώνα και συναποτελούν ελπίδα για το μέλλον. Μια θλίψη απρίλης (Κουκκίδα) τιτλοφορείται η νέα συλλογή της Ελένης Κοφτερού που διαγράφει με συνέπεια αξιοπρόσεκτη πορεία στην περιφέρεια. Με εξακοντισμένη πλέον γραφή και εξαιρετικό έλεγχο του ρυθμού, η Κατερίνα Κούσουλα στη συλλογή Θαυματουργή πλην έρημος (Κουκκίδα). Με Το μηδέν σε φωλιά (Γαβριηλίδης) η Κλεοπάτρα Λυμπέρη δημιουργεί ένα σύμπαν Λόγου από το τίποτα ή καλύτερα από το Μηδέν. Η Ηρώ Νικοπούλου με καλή αφηγηματική ποίηση στη συλλογή Το πριν και το μετά την παύλα (Γαβριηλίδη). Η Χλόη Κουτσουμπέλη με Το σημείωμα της οδού Ντεσπερέ (Πόλις) δίνει γραφή ωριμότητας, ελλειπτική, με αντιστροφές και μεταμορφώσεις, με σχήματα υπερβατά και πρισματικές επιφάνειες ποιητικών αντικατοπτρισμών. Μια βοήθεια παρακαλώ (bibliotheque) ο νέος τίτλος ιδιαίτερης γραφής της Γλυκερίας Μπασδέκη, αποτελεί ευφρόσυνο ύμνο στη ζητιανιά και τη χρησιμότητα των ζητιάνων εν τω συγχρόνω βίω. Από το 1995 σιωπούσα επανεμφανίζεται πειστικά φέτος η καλή ποιήτρια Κωνσταντίνα Μαρίνη με τη συλλογή Τα χέρια και ο χρόνος (Κέδρος). Εξέλιξη στη γραφή της Μαρίας Πολίτου με τη συλλογή επιτέλους αποβίβαση (Κουκκίδα). Ιδιαίτερη η γραφή της Ελένης Τζατζιμάκη στη συλλογή Το παράδοξο των διδύμων (Μελάνι), μια συνομιλία με τον ήχο του Γιώργου Χειμωνά. Στέρεη σύνθεση της Μαίρης Κλιγκάτση στη συλλογή Νυμφώνας (Γαβριηλίδης). Έντιμα ποιήματα της Κατερίνας Χανδρινού με βλέμμα στραμμένο στα πλάσματα που αποστρέφεται ο καθωσπρεπισμός, στη συλλογή Γιατί δεν οδηγούν οι ποιητές (sestina).
Καινούργιες φωνές υποσχόμενες, με πρώτες εμφατικές εμφανίσεις και φέτος, προσέρχονται σαν φρέσκο, μυρωμένο αεράκι ελπίδας, κερδίζοντας την προσοχή μας.
Μαρία Ζαγκλαρά: Η καρδιά ήταν μόνο το πρόσχημα (Κουκούτσι). Τσαμπίκα Χατζηνικόλα: Ακροδάχτυλα (Πόλις). Ματς Πόιντ (θράκα) του Κωνσταντίνου Μελισσά. Πτολεμαίων (Κουκούτσι) της Τάνιας Καραμάνου

Ανθολογίες

Δυσμενής μετάθεση - όψεις της ελληνικής επαρχίας στην ελληνική ποίηση (Πηγή). Πρωτότυπη, αξιανάγνωστη ανθολόγηση από τον ρέκτη γιατρό Νικήτα Κακκαβά, που ζει στη Φλώρινα. Πολλαπλώς χρήσιμη η ανθολογία Η Πρέβεζα στη Νεοελληνική Ποίηση (Ίδρυμα Ακτία Νικόπολις) με ανθολόγο τον ποιητή Στέλιο Μαφρέδα. Με εμβριθή πρόλογο του ανθολόγου Κώστα Χατζηαντωνίου η Ανθολογία Κωστή Παλαμά (Κέδρος). Ars Poetica 1 (Ρώμη) τιτλοφορείται η δίγλωσση ανθολογία (ελληνικά - ισπανικά) με υλικό που προέκυψε από τη διεθνή συνάντηση που οργάνωσε το Γραφείον Ποιήσεως στην Πάτρα. Poesia sin Fronteras II (Fierro) με 10 Έλληνες ανθολογούμενους, επιμέλεια Κλαίτης Σωτηριάδου και ισπανική μετάφραση του Jaime B, Rosa εκδόθηκε στη Μαδρίτη. Neo-Hellene Poets (Ekstasis), ελληνική ποίηση από το 1750 ως το 2018 εκδόθηκε στον Καναδά, με ανθολόγο και μεταφραστή τον Μανώλη Αλυγιζάκη.

* O Γιώργος Θεοχάρης είναι ποιητής, διευθυντής του περιοδικού "Εμβόλιμον"

Δεν υπάρχουν σχόλια: