Μετάφραση: Γιώργος Καρτάκης
Επιτύμβιo
Από τίποτε άλλο δεν υπέφερε τόσο σ’ αυτόν τον κόσμο,
Όσο απ’ τους κάλους του.
Ακόμα και το ότι ήταν άσχημος,
Δεν τον ένοιαζε ιδιαίτερα.
Τον καιρό που τα παπούτσια του δεν τον χτυπούσαν,
Έμοιαζε να μην ξέρει ούτε καν το όνομα του Θεού.
Αλλά και άπιστο δεν θα τον έλεγε κανείς.
Κρίμας για τον Σουλεϊμάν Εφέντι!
Είναι να τρελαίνεται κανείς μ΄αυτόν τον κόσμο,
Μ’ αυτή τη νύχτα, με αυτό το άρωμα, με αυτά τ’ αστέρια,
Με αυτό το δέντρο, που απ’ τις ρίζες ως την κορυφή είναι ανθισμένο!
***
Για την πατρίδα
Κάναμε τόσα πολλά γι΄ αυτήν τη χώρα!
Μερικοί πέθαναν,
Άλλοι έβγαζαν λόγους.
***
Το ποίημα της μοναξιάς
Εκείνοι που δεν έζησαν μόνοι δεν ξέρουν
Ποιον φόβο γεννά η σιωπή σ’ έναν άνθρωπο,
Πως μιλά με τον εαυτό του,
Πως τρέχει σε καθρέφτες
Λαχταρώντας μια ανθρώπινη ψυχή.
Δεν ξέρουν.
***
Η σκιά μου
Την έχω πια χορτάσει
Τόσα χρόνια στα πόδια μου.
Στην τελική, θα έπρεπε κανείς σ’ αυτόν τον κόσμο
Και λίγο να ζήσει.
Που πάει να πει: Αυτή για πάρτη της κι εγώ για μένα.
***
Ροβινσώνας
Η γιαγιά έγινε η πιο αγαπημένη
Φίλη της παιδικής μου ηλικίας,
Από τότε που σπούσαμε το κεφάλι μας,
Για το πώς θα ελευθερώσουμε τον φτωχό Ροβινσώνα στο έρημο νησί
Και κλαίγαμε μαζί
Για τα πάθη
Του αξιολύπητου Γκιούλιβερ
Στη χώρα των ταξιδιών.
***
Όνειρο
Στο όνειρο μου πέθανε η μητέρα μου.
Το κλάμα μου όπως ξυπνούσα
Μου θύμισε ένα άλλο κλάμα
Ξωπίσω από ένα μπαλόνι
Που το πρωί μιας γιορτής μού πέταξε στον ουρανό.
***
Στην άκρη του κόσμου
Είσαι στην άκρη του κόσμου
Μέσα σε ένα πέπλο νοσταλγίας·
Είναι βράδυ,
Ο ήλιος έχει βασιλέψει –
Και τι στο διάβολο άλλο να κάνεις αν δεν πιείς;
***
Υποφέρω από κάτι άλλο
Μην πιστέψεις πως υποφέρω εξαιτίας του ήλιου –
Είναι κακό που έρχεται άνοιξη
Και οι μυγδαλιές ανθίζουν;
Στο τέλος της άνοιξης δεν περιμένει ο θάνατος·
Μα ακόμα κι αν περίμενε, λες να φοβόμουν
Τον θάνατο που φθάνει με τον ήλιο;
Εγώ που κάθε Απρίλη είμαι νεώτερος
Και κάθε άνοιξη ακόμα πιο ερωτευμένος,
Λες να φοβόμουν;
Αχ, φίλε μου, από κάτι άλλο υποφέρω.
***
;
Γιατί όταν λέω λιμάνι,
Σκέφτομαι πασσάλους,
Άλμπουρα, όταν μιλώ για το ανοιχτό πέλαγο,
γάτες, όταν λέω Μάρτης,
Εργάτες, όταν μιλώ για δίκιο;
Και γιατί ο γέρο μυλωνάς πιστεύει
Στον Θεό, χωρίς να σκέφτεται κάτι;
Και γιατί πέφτει πλάγια η βροχή
Όταν έχει αέρα;
***
Στον δρόμο προχωρώντας
Όταν στον δρόμο προχωρώντας αντιληφθώ,
Πως γελώ μόνος μου,
Σκέφτομαι πως ο κόσμος με πιστεύει για τρελό,
Και συνεχίζω να γελώ.
***
Τι όμορφο
Τι όμορφο που είναι το χρώμα του τσαγιού
Νωρίς το πρωί
Στον καθαρό αέρα!
Τι όμορφος που είναι ο καιρός!
Τι όμορφο το παλικάρι!
Τι όμορφο το τσάι!
***
Αυταπάτη
Τότε θα είχα ελευθερωθεί απ’ τον παλιό σεβντά
Και όλες οι γυναίκες θα ήταν όμορφες·
Καινούργιο το πουκάμισό μου,
Εγώ φρεσκοπλυμένος
Και ξυρισμένος.
Θα είχε έρθει ειρήνη,
Θα είχε έρθει η άνοιξη.
Ο ήλιος θα ανέβαινε, εγώ θα έβγαινα
Οι άνθρωποι θα ήταν ευχαριστημένοι
Κι εγώ.
***
Θάλασσα
Στο δωμάτιο μου στη θάλασσα.
Χωρίς να βλέπω έξω απ’ το παράθυρο, ξέρω
Πως τα καΐκια που περνούν
Είναι φορτωμένα καρπούζια.
Η θάλασσα χαίρεται,
Όπως χαιρόμουν κι εγώ κάποτε,
Όταν καθρεφτίζεται χορευτικά στο ταβάνι
και μ’ εκνευρίζει.
Η μυρωδιά των φυκιών
Και οι πάσσαλοι στην παραλία
Δεν θυμίζουν στα παιδιά που μένουν εδώ
Απολύτως τίποτα.
***
Βούτυρο
Θείε Χίτλερ,
Έλα και σε εμάς μια φορά.
Θέλω να δείξω στη μάνα μου
Το κούρεμα και το μουστάκι σου.
Για να τα φτιάξεις, θα κλέψω
Βούτυρο απ’ την κουζίνα,
Θα σ’ το δώσω
Κι εσύ θα το δώσεις στους στρατιώτες σου.
***
Δόξα τω Θεώ
Δόξα τω Θεώ υπάρχουν ακόμα άνθρωποι στο σπίτι,
Υπάρχουν ανάσες,
Υπάρχει ο ήχος βημάτων.
Δόξα τω Θεώ, δόξα τω Θεώ.
***
Θλιμμένος
Με τους ανθρώπους που αγαπώ
Θα μπορούσα να κακιώσω,
Αν ο έρωτας
Δεν μου ‘χε μάθει
Να πονώ.
***
Ταξίδια
Δεν έχω σκοπό να ταξιδέψω,
Αλλά αν είχα,
Θα πήγαινα κατευθείαν στην Πόλη.
Αν μ’ έβλεπες στο τραμ για το Μπεμπέκ,
Τι θα ΄κανες;
Αλλά, όπως είπα,
Δεν έχω σκοπό να ταξιδέψω.
***
Χαϊκού
Μυρωδιά από φύκια
Κι ένα πιάτο γαρίδες
Στο Σαντικμπουρνού.
***
Από ανία
Όλες οι όμορφες γυναίκες πιστεύουν
Πως τα ερωτικά ποιήματά μου τα έχω γράψει
Γι΄ αυτές.
Και με βαραίνει
Να ξέρω
Πως εγώ τα έγραψα από ανία.
***
Καπηλειό
Αφού δεν είμαι πια ερωτευμένος,
Γιατί ακόμα κάθε βράδυ να περνώ
Από το καπηλειό
Που την σκεφτόμουν πάντα
Κι έπινα;
***
Hoy Lu-Lu
Κι εγώ θα ήθελα να έχω νέγρους φίλους
Με παράξενα ονόματα που κανείς δεν θα έχει ξανακούσει.
Απ’ τη Μαδαγασκάρη ως την Κίνα
Θα ήθελα να ταξιδεύουμε μαζί
Κι ένας τους θα ΄πρεπε κάθε νύχτα
Να τραγουδά απ’ το κατάστρωμα του καραβιού στ’ αστέρια
Το τραγούδι «Hoy Lu-Lu».
Και μια ημέρα θα ήθελα να συναντήσω
Έναν τους ξαφνικά
Στο Παρίσι.
***
Εγώ, ο Ορχάν Βελί
Εγώ, ο Ορχάν Βελί,
Εμπνευστής του γνωστού στίχου
«Κρίμας για τον Σουλεϊμάν Εφέντι»,
Άκουσα πως είστε περίεργοι να μάθετε
Για την ιδιωτική μου ζωή.
Να σας πω λοιπόν:
Καταρχάς είμαι άνθρωπος, δεν είμαι δηλαδή
Ζώο σε κάποιο τσίρκο.
Έχω μια μύτη και αφτιά –
Ας μην είναι και τόσο όμορφα.
Μένω σε σπίτι,
Έχω δουλειά.
Δεν έχω ούτε το κεφάλι μου στα σύννεφα,
Ούτε το ιερό σημάδι του Προφήτη στην πλάτη,
Δεν είμαι ούτε μετριόφρων
Όπως ο Άγγλος βασιλιάς,
Ούτε και τόσο αριστοκράτης
Σαν τον παλιό σταβλίτη του Σελάλ Μπαγιάρ*.
Μου αρέσει το σπανάκι
Και τρελαίνομαι
Για τυροπιττάκια.
Για περιουσίες και λιλιά δεν δίνω μία –
Πραγματικά όμως.
Ο Οκτάι Ριφάτ και ο Μελίχ Σεβρέτ
Είναι οι φίλοι μου.
Έχω και μια αγαπητικιά, πραγματική κυρία,
Δεν μπορώ όμως να μαρτυρήσω το όνομά της·
Ας το ανακαλύψει ο βιογράφος μου.
Ασχολούμαι με ασήμαντα πράγματα.
Το μόνο ασήμαντο, με το οποίο δεν ασχολούμαι,
Είναι τα περί των λογοτεχνών.
Τι άλλο να πω;
Ίσως έχω ακόμα χίλιες ιδιότητες,
Αλλά γιατί να τα αραδιάζω τώρα όλα αυτά,
Αφού κι εσείς δεν είστε και πολύ διαφορετικοί.
Σ.τ.μ : *Σελάλ Μπαγιάρ, Πρωθυπουργός και Πρόεδρος της Τουρκικής Δημοκρατίας (1883-1986).
***
Ο Orhan Veli γεννήθηκε το 1914 στην Κωνσταντινούπολη. Θεωρείται ως ο εκσυγχρονιστής της τουρκικής ποίησης. Πέθανε το 1950 ύστερα από ένα ατύχημα σε εργοτάξιο.
https://frear.gr/?p=29053&fbclid=IwAR1JBZSkd8TeWmbT-i9g5ilfLpAoF_RPqxJbhM8IYTngm24jwEo4vbujos8
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου