15.10.20

Το δυστοπικό σύμπαν καθρέφτης – γράφει η Χλόη Κουτσουμπέλη


Γιάννης Πάσχος, Φοβού τα βρέφη, εκδ. Περισπωμένη, Αθήνα 2020. 
 Ένα βιβλίο που θυμίζει Δευτερονόμιον και Αποκάλυψη του Ιωάννου μαζί. Ένα βιβλίο που θυμίζει Όργουελ και Κάφκα μαζί. Ένα ιδιαίτερο και αλληγορικό βιβλίο οράματος και προφητείας μαζί, που δεν θυμίζει τίποτε από ό, τι έχουμε διαβάσει. Γιατί είναι εξόχως ποιητικό, εφιαλτικό, ονειρικό και ταυτόχρονα ιδιαζόντως ρεαλιστικό. Τα βρέφη, αυτά τα τερατώδη όντα που προσκολλούνται πάνω στο στήθος της μητέρας γης και την απομυζούν λαίμαργα, μέχρι να την αφανίσουν. Πλάσματα ανικανοποίητα και άπληστα, καθηλωμένα στο πρώτο στάδιο της ανθρώπινης ανάπτυξης, με μία αυτιστική αντίληψη της πραγματικότητας, που ο μόνος σκοπός της ύπαρξής τους επικεντρώνεται στην άμεση ικανοποίηση των αναγκών τους. Τα αποκρουστικά αυτά βρέφη που έρπουν μέσα στο σκοτάδι, δαιμονικά, σαρκοβόρα, αφήνοντας παντού τα αηδιαστικά τους εκκρίματα και τα οποία έχουν κυριαρχήσει στη γη, είναι ο μαύρος μας καθρέφτης. Μας δημιουργούν αποστροφή γιατί τα αναγνωρίζουμε. Είναι το οικείο μας πρόσωπο που δεν αντέχουμε να αντικρίζουμε, που το απωθούμε, αλλά ξαφνικά προβάλλει μπροστά μας ανοίκειο, αλλόκοτο, αλλοπρόσαλλο, φοβερό. Γιατί ο Γιάννης Πάσχος ανατέμνει τη διαταραγμένη και διεστραμμένη πλευρά του ανθρώπινου ψυχισμού μέσα στον σύγχρονο ΘΑΥΜΑΣΤΟ ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΟ ΚΟΣΜΟ του 21ου αιώνα. Καταδεικνύει τη βαρβαρότητα ενός πολιτισμού που έχει χάσει την ανθρωπιά του. Τα φοβερά βρέφη είμαστε εμείς, όλοι εμείς. Με μία μοντέρνα και σύγχρονη ποιητική γραφή, με τρομακτικές εικόνες απαράμιλλης ομορφιάς και φρίκης, μέσα από την υπερβολή και τις υπερρεαλιστικές κινηματογραφικές σκηνές ενός μαγικού ρεαλισμού, ο Γιάννης Πάσχος εκθέτει σε κοινή θέα τη σήψη και την αποτυχία κάθε ιδεολογίας, εκπαίδευσης, πνευματικών και πολιτιστικών δομών, περίθαλψης, κοινωνικού κράτους δικαίου, κάθε μορφής εξουσίας, κάθε σεβασμού της ιδιωτικής ζωής και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Όλα, σύμφωνα με τον συγγραφέα, μετατρέπονται σε έναν βορβορώδη πολτό και τίποτε δεν διασώζεται. Επτά είναι σύμφωνα με το Γιάννη Πάσχο τα θαύματα της αποτυχίας ενός ολόκληρου πολιτισμού. Επτά ήταν ο τέλειος αριθμός των Πυθαγορείων, επτά όμως είναι και τα θανάσιμα αμαρτήματα, επτά τα έτη της αφθονίας και επτά τα έτη του λιμού στο όνειρο του Φαραώ όπως αναφέρεται στο αντίστοιχο κεφάλαιο της Γένεσης, επτά και οι νάνοι στο παραμύθι της Χιονάτης, ένας συμβολικός αριθμός σε όλες τις θρησκείες και τους πολιτισμούς. Οι κοινωνικές ανισότητες, η ταξική διαστρωμάτωση, το τεράστιο αδιάκριτο μάτι του Μεγάλου Αδελφού, η πνευματική στειρότητα, η απουσία κάθε ηθικής τάξης, ο κανιβαλισμός των δυνατών και η εξόντωση των αδυνάτων, δεν ανήκουν δυστυχώς σε έναν μελλοντικό κόσμο, αλλά σε αυτόν που ζούμε όλοι μας, όλοι εμείς τα φοβερά βρέφη του σήμερα. Η μόνη παρηγοριά σύμφωνα με το συγγραφέα εκφράζεται μόνο στις τελευταίες σελίδες του βιβλίου, είναι η μαγεία της λογοτεχνίας, η παραμυθία των ιστοριών αλλά και ο έρωτας, έστω ονειρικός ή φαντασιακός, η επαφή με τη Χιονάτη της ψυχής μας. Ένα βιβλίο που αξίζει να διαβαστεί για την αποκαλυπτική του δύναμη, για τη φρίκη και την ομορφιά του και για την ποιητική γραφή που δονεί και συγκλονίζει τον αναγνώστη του.

Δεν υπάρχουν σχόλια: